Grudniowe dni czasomierzy

Zegary

 

Zegary

Zwiedzając niewielkie świętokrzyskie miasteczko Jędrzejów, nie wolno nam pominąć muzeum Tadeusza Przypkowskiego, w którym znajdują się licznie przez niego zgromadzone zegary i wszelkie przyrządy odmierzające czas. Warto jest zatem zobaczyć ten czarowny zakątek i wspomnieć Tadeusza Przypkowskiego.

Tadeusz Przypkowski, pieczętujący się herbem Radwan urodził się 12 lipca 1905 roku w Jędrzejowie. Zmarł on natomiast 17 grudnia 1977 roku w tej samej miejscowości. Zasłynął on w naszej historii jako twórca ekslibrisów, bibliofil oraz jako kolekcjoner i twórca wielu przyrządów do odmierzania czasu. 

 

Tadeusz

Olga Boznańska, Portret Tadeusza Przypkowskiego, 1930

http://pl.wikipedia.org/wiki/Tadeusz_Przypkowski

 

 

Był on synem lekarza Feliksa Przypkowskiego oraz Zofii z Horstów. Wyniósł on z domu staranne przygotowanie patriotyczne. Ukończył on Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Krakowie, a następnie w roku 1923, rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, tam także uzyskał w 1929 doktorat. Pierwszymi jego publikacjami były prace o architekturze zamku w Pieskowej Skale. Wzbudziły one publiczne uznanie. Jego opracowania znalazły swoje odbicie w prasie zagranicznej, stanowiąc podstawę wielu publikacji naukowych.

W warszawskiej radzie miejskiej, Przypkowski pełnił rolę doradcy prezydenta Stefana Starzyńskiego do spraw kulturalnych. Zajmował się także ochroną zabytków, wydawnictwami artystycznymi i kontaktami zagranicznymi. Po wybuchu II wojny światowej, Przypkowski wyjechał do Lublina lecz wkrótce wrócił on do rodzinnego Jędrzejowa, gdzie do końca wojny pracował w miejscowym szpitalu jako laborant.  

Dziełem Tadeusza Przypkowskiego są liczne zegary słoneczne (część z nich wykonał osobiście, a inne tylko obliczał i zaprojektował), m.in. w: znanym na całym świecie obserwatorium Greenwich, na Kościele Mariackim oraz na Zamku Królewskim w Warszawie, na ratuszu w Sandomierzu, a także przed Pałacem Kultury w stolicy Polski.

muzeum

Zbiór zegarów mechanicznych prezentuje obiekty od niewielkich pektoralików do dużych zegarów szafowych. Unikalny zegar – kula zwiesza się z sufitu.

http://www.muzeum.jedrzejow.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=48&Itemid=1&lang=en

Stała wystawa kolekcji Feliksa Przypkowskiego, została udostępniona publicznie w Jędrzejowie, w dawnym mieszkaniu Tadeusza, gdzie stworzono tam znane na całym świecie muzeum. Udostępnione jest tu także obserwatorium astronomiczne Przypkowskiego, w którym spędzał on na licznych badaniach wszechświata wiele czasu.

sloneczne

Muzeum posiada szereg, bardzo zróżnicowanych tematycznie działów. Główny dział obejmuje zegary słoneczne, a także zegary wodne, klepsydry, świece zegarowe, które pochodzą z najlepszych warsztatów Europy. Do najciekawszych eksponatów zalicza się np.: zegar słoneczny z armatką strzelającą w południe, zegar z 1645 roku, który należał do króla Jana Kazimierza Wazy, a także zegar wybijający tylko szczęśliwe godziny. Uzupełnieniem tych zbiorów jest kolekcja przyrządów astronomicznych i znakomitych ksiąg poświęconych astronomii i gnomonice. Kolekcja zegarów w Jędrzejowie zajmuje trzecie miejsce w świecie pod względem liczebności i wartości eksponatów, po Planetarium w Chicago i Science Museum w Oxfordzie.

Zbiory

Redakcja Polish News, miała zaszczyt odwiedzić wspomniane muzeum Przypkowskiego w miesiącu listopadzie, w którym obchodzone są dni ODLICZANIA CZASU i twórców wszystkich czasomierzy świata.

 

Ewa Michałowska – Walkiewicz

[email protected]

http://www.muzeum.jedrzejow.pl