![](https://polishnews.com/wp-content/uploads/2025/01/Olga_Boznanska_1889_Kwiaciarki-678x381.jpg)
Olga Boznańska na fotografii z 1898
pl.wikipedia.org
Olga Boznańska- mistrzyni suchego pędzla
Wybitna polska malarka i portrecistka
Olga Helena Karolina Boznańska, przyszła na swiat dnia 15 kwietnia 1865 roku w Krakowie. Zmarła w dniu 26 października 1940 roku w Paryżu. Była to znaminita polska malarka, a w szczególności portrecistka, przedstawicielka okresu modernizmu. Nigdy nie dbała ona o swoje pędzle. Zawsze malowała nawet najmniejsze detale zasuszonymi, brudnymi pędzlami, noszącymi na sobie ślady poprzednich jej dzieł. Decyzją Polskiego Sejmu, Olga Boznańska została jedną z patronek 2025 roku.
Członkini szkoły monachijskiej
Była członkinią szkoły monachijskiej Towarzystwa Artystów Polskich. Urodziła się jako córka inżyniera Adama Nowiny Boznańskiego i Francuzki Eugenii de Mondain. Ojciec Boznańskiej był wybitnym intelektualistą i umysłem ścisłym. Skończył on politechnikę w Wiedniu, zaś matka Olgi przepięknie rysowała, to od niej mała dziewczynka zaraziła się bakcylem sztuki. Olga miała siostrę Izabellę Antoninę Ewelinę, która była zakochana w naukach ścisłych, a szczególnie w chemii.
Przygoda z rysunkiem
Olga swoją ponadczasową przygodę z rysunkiem zaczęła, gdy miała ona sześć lat. Pierwszych lekcji rysunku udzielała jej rzecz jasna pani Eugenia. Malarstwa uczyła się od mistrza Antoniego Adama Piotrowskiego, Kazimierza Pochwalskiego oraz na Kursach Malarskich imienia Adraina Baranieckiego.
Kwiaciarki, 1889/ pl.wikipedia.org
Nauka w Niemczech
W roku 1886, Olga wyjechała kontynuować naukę w Niemczech w Monachium. Jako kobieta oczywiście nie mogla być studentką Akademii Sztuk Pięknych. Zatem swoje wykształcenie szlifowała w prywatnych, monachijskich szkołach Karla Kricheldorfa i Wilhelma Dürra. Gdy już była znaną malarką, zmarła jej matka w roku 1892. fakt ten o mało co nie sparwił, że Olga chciała zarzucić malowanie.
Trudności finansowe
W 1896 roku z powodów finansowych, z którymi Olga miała trochę kłopotu, zrezygnowała z nauczycieli. W tym samym roku zaczęła ona wystawiać swoje prace w Paryżu, a potem w Monachium, Berlinie oraz w Wiedniu. I tak dla przykładu za portret malarza „Pawła Nauena” dostała od samego arcyksięcia Karola Ludwika w Wiedniu złoty medal. W Londynie natomaist za portret „Miss Mary Breme”, otrzymała wyróżnienie. Zaś w roku 1896 jury paryskiego Société des Beaux-Arts przyjęło na wystawę jej obraz, co było niebywałym wyróżnieniem dla polskiej malarki. Po wspomnianych sukcesach, Olga dostała propozycję objęcia katedry malarstwa na wydziale kobiet w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie. Lecz nie widzieć czemu, propozycję tę odrzuciła.
W „Sztuce”
W 1898 roku Boznańska została członkiem Towarystwa Artystów Polskich „Sztuka”. W tym samym roku we Francji urządziła pierwszą swoją wystawę malarską, która zachwyciła nie tylko koneserów malarskich płócien. W 1900 roku, na wystawie w New Gallery w Londynie dostała złoty medal za różnorodność swoich wystawianych tam obrazów. W tym samym roku na wystawie światowego malarstwa w Paryżu, otrzymała wyróżnienie.
Depresja
W roku 1898, Olga wpadła w jakąś nieskrywaną depresję, co się przyczynilo do zerwania narzeczeństwa z Józefem Czajkowskim. Trzy lata później, Francja zakupiła od Boznańskiej jej dzielo zatytułowane „Bretonka” oraz „Portrt panny Dygat”, do państwowych zbiorów sztuki. Było to szczególne uhonorowanie polskiej malarki. Została też ona członkiem Societe Nationale des Beaux Arts. W tym samym roku zatrudniła się ona jako wykładowczyni w de la Grande Chaumière.
Srebrny medal od Carnegie Institute
W 1906 roku zmarł ojciec Olgi, a już w następnym roku, Carnegie Institute w Pittsburghu przyznał jej srebrny medal za całokształt prac. W 1914 roku, warszawska Szkoła Sztuk Pięknych, zaproponowała Boznańskiej stanowisko profesora, które przyjęła.
Ze spaceru, 1889/pl.wikipedia.org
„Sława jej powoli malała”…
Przyszedł okres, gdy jej sława ogólnoeuropejska powoli malała. Miała coraz mniej zamówień, od prywatnych kolekjonerów oraz od znaczących instytucji. Jej źródłem utrzymania stał się dla niej czynsz regularnie wpływający z krakowskiej kamienicy, którą wynajmowała. W roku 1932 po raz ostatni przyjechała do Krakowa. Dwa lata później otrzymała nagrodę m. st. Warszawy, za całkoształt prac plastycznych. W 1937 roku, na Wystawie Światowej w Paryżu otrzymała Grand Prix. Na wystawie w Wenecji, na rok przed wybuchem II wojny światowej, sprzedała pięć obrazów, które zakupił król włoski, wśród których był „Portrert pani Dygatowej”. Był to ostatni jej sukces. Olga Boznańska została pochowana w Les Champeaux w Montmorency, na cmentarzu pod Paryżem.
Jej najsławniejsze obrazy
Do najpiękniejszych i najbardziej znanych obrazów Olgi Boznańskiej należą: „Autoportret z japońską parasolką”, który znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowym we Wrocławiu, „Dziewcyznka z chryzantemami” znajdujacy się w Muzeum Narodowym w Krakowie, „Dziewczynka z koszem jarzyn w ogrodzie”, który jest ekspozycją Muzeum Narodowego w Warszawie, „Imieniny babuni”, który wraz z obrazem „Kwiaciarki” znajduje się we wspomnianym wcześniej muzeum warszawskim. Warto jest wspomnieć o obrazie noszacym tytuł „Kwiaty” będącym ekspozycją Muzeum Norodowego w Krakowie, wraz z „Portretem Gabrieli Reval”. Nie można też nie wspomnieć o obrazie „Młodej kobiety z dzieckiem”, z kolekcji prywatnej oraz o płótnie zatytułowanym „Motyw Paryża” z Muzeum Narodowego w Krakowie.
Ewa Michałowska- Walkiewicz