Strajk dzieci we Wrześni

Strajk

 

 

Widzisz o Panie polski naród jęczy

Jak Prusak we Wrześni polskie dzieci męczy

Za pacierz do Ojca co uczniów języku matki

Bije Prusak we Wrześni nasze polskie dziatki…

Strajk

Uczestnicy Historycznego strajku.

  

  Strajk uczniów szkół podstawowych we Wrześni, który miał miejsce w latach 1901–1902, skierowany był przeciwko germanizacji polskich dzieci. Obejmował on również, protest rodziców przeciw biciu dzieci przez pruskie władze szkolne – relacjonuje Marzena Anna Chmielewska skarżyska pasjonatka historii.

 

 – Strajk ten, rozpoczął się w dniu 3 września 1901 roku, wtedy gdy niemiecki nauczyciel Hans Detrmajer, wymierzył karę cielesną dzieciom, za odmowę udzielania odpowiedzi na prowadzonych przez niego lekcjach w języku niemieckim. Zastrajkowało wówczas 118 uczniów, natomiast ich rodziców władze niemieckie ukarały kilkudniowym internowaniem, a następnie bardzo wysokimi grzywnami – dodaje kobieta.

 

– Przywódcą duchowym wspomnianego strajku, był ksiądz Jan Laskowski, który we wrześnieńskim kościele pod wezwaniem Świętej Trójcy, odprawiał przez kilka miesięcy po kilka mszy dziennie za protestujące dzieci i ich rodziców – opowiada pani Marzena. Protest ten, zainspirował władze pruskie, do pozwania dzieci i ich rodziców do sądu. Gdy ruszyły procesy przeciwko strajkującym, państwo pruskie oskarżyło dzieci i ich rodziny o zagrzewanie społeczeństwa polskiego, do nieposłuszeństwa wobec panującej wówczas władzy – wtrąca pani Chmielewska.

 

  Sąd, wysłuchawszy zarzutów ze strony niemieckich nauczycieli, zawyrokował karą więzienia dla strajkujących uczniów i ich rodziców. Skazano łącznie 25 osób, a dzieci traktowane były podczas toczących się spraw jak osoby dorosłe, a co najważniejsze bez możliwości posiadania obrońcy. Minimalny czas kary, wyniósł 2 miesiące aresztu, maksymalny zaś 2,5 roku więzienia. Zastosowano tę  właśnie karę, wobec Nepomuceny Piaseckiej, która jawnie władzom pruskim głosiła tezy o wolności polskiego słowa. Pruskie państwo, całkowicie podporządkowane chorej idei kulturkampfu, za wszelką cenę chciało przemocą zdławić wszelki opór obywateli polskich – opowiada Marzena Chmielewska.

 

Polski opór przeciwko germanizacji, wzmocnił się jeszcze bardziej, a Polacy mieszkający we wszystkich zaborach zjednoczyli się przeciwko brutalnej germanizacji polskich dzieci, protestowali też pisząc swoje literackie dzieła, jak to zrobili Maria Konopnicka oraz Henryk Sienkiewicz.

album

 

– To dobrze, że pamięta się w dobie dwudziestego pierwszego wieku, o takich rocznicach, jak strajk wrześnieński- dopowiada Emilia Wąsaczowa. Gdy dnia 1 września pamiętamy o wybuchu wojny, to też 3 dnia tego miesiąca, powinniśmy wspomnieć te dzieci, które dziś nie dla jednego Polaka, powinny stać się wzorem. Mam zdjęcia albumu, w którym kilka fotografii pokazuje wrześnieńskich rodziców. Mam też fotografię starej księgi historycznej, gdzie dokładnie opisane jest to zdarzenie- kończy kobieta.

   

EWA MICHAŁOWSKA WALKIEWICZ

[email protected]

http://www.wrzesnia.pl