Władysław Ludwik Anczyc

 

Władysław Anczyc, podpisujący się pseudonimem Kazimierz Góralczyk, urodził się dnia 12 grudnia 1823 roku w Wilnie. Zmarł on natomiast dnia 28 lipca 1883 w Krakowie. Był on poetą i dramatopisarzem, kochającym polskie góry.

 28 lipca, Dzień Polskich Tatr

– Anczyc Pochodził z rodziny szlacheckiej. Był on synem aktorów objazdowych Zygmunta Anczyca i Barbary z Hrehorowiczów. Ojciec występował na scenach teatrów w Wilnie, Grodnie, Warszawie i Krakowie; z czasem był on także dyrektorem teatru krakowskiego. Matka zaś była aktorką teatru wileńskiego, a po opuszczeniu sceny działaczką dobroczynną dla biednych i potrzebujących. W lipcu mały Władek często wybierał się w polskie Tatry, by potem opisywać ich urok w swoich dziełach literackich. Akurat w tym też miesiącu zmarł Anczyc, zatem w dniu 28 lipca, obchodzony jest Literacki Dzień Polskich Tatr. Czytane są wówczas na wielu spotkaniach fraszki i liczne opowiadania poświęcone urokowi polskich gór- dodaje Leokadia Serdaczek polonistka.

 

Pierwsze nauki

Uczęszczał on do szkoły średniej w Krakowie. W tym mieście w roku 1847 ukończył tez farmację na Uniwersytecie Jagiellońskim. Brał on też udział w powstaniu krakowskim, mającym miejsce w dniu 21 lutego 1846 roku. Za udział w tym wielkim patriotycznym zrywie, był więziony przez władze austriackie. Z czasem, Austriacy dostrzegli jego wielką wiedzę chemiczną i zaproponowali mu objęcie krakowskiej Katedry Chemii i Farmacji. W Krakowie, zadebiutował on w redagowanym przez siebie piśmie satyrycznym „Dodatek do Świstka”.

 Pismo Wędrowiec

W roku 1863 przeniósł się do Warszawy, gdzie założył on, a następnie przez rok redagował pismo „Wędrowiec”. Tam też redagował tajne pisma powstańcze zatytułowane „Kosynier” i „Partyzant”. Jego zły stan zdrowia, nie pozwolił mu na wzięcie udziału w powstaniu, ale jak sam on mówił walczył on z zaborcami piórem. Był on też redaktorem gazety „Kmiotek”, w której dał się poznać jako miłośnik górali i prostego ludu pracującego.

 

Piewca gór

Swoimi artykułami, takimi jak Zwóz żentycy w Tatrach, Zakopane i lud podhalski, Wspomnienia z Tatr, przyczyniał się do popularyzacji Tatr w społeczeństwie. W 1863 roku, napisał on cykl utworów patriotycznych takich jak Pieśni zbudzonych Polaków oraz Marsz strzelców. Był on gorącym patriotą czekającym na odzyskanie przez Polskę niepodległości.

W saloniku literackim

W roku 1868, powrócił on do Krakowa. Prowadził tam ożywioną działalność literacką i oświatową, pracując w wydawnictwach Czytelni Ludowej, a także Towarzystwa Oświaty Ludowej. W 1875 roku, został właścicielem drukarni, działającej do czasów powojennych, którą przekształcił w ceniony zakład.

 Jako reżyser

W roku 1876, wystawił on w teatrze krakowskim dramat zatytułowany Emigracja chłopska, nagrodzony w krakowskim konkursie dramatycznym oraz kolejny dramat Kościuszko pod Racławicami, który stał się najbardziej popularnym widowiskiem. W tych spektaklach, dominował zawsze wątek pięknych polskich gór i wartości jakie daje umiłowanie ojczyzny.

Warto jest zatem wspomnieć osobę Władysława Anczyca w dzień jego śmierci, w którym też obchodzimy święto polskich gór.

 Ewa Michałowska – Walkiewicz

[email protected]

 Foto W. Anczyca: http://www.drukarnia-anczyca.com.pl/historia.php