10 września br. Poczta Polska z dumą wprowadziła do obiegu walor poświęcony rodzinie Józefa i Wiktorii Ulmów, będącej symbolem heroizmu i poświęcenia Polaków podczas II wojny światowej. Tegoroczne wydawnictwo filatelistyczne jest kolejnym walorem wpisującym się w serię dokumentującą losy cichych bohaterów zamordowanych przez Niemców za pomoc żydowskiej społeczności.
Autorem projektu znaczka jest Jarosław Ochendzan, który w grafice znaczka przedstawił reprodukcję obrazu autorstwa Olega Czyżowskiego ukazującą rodzinę Ulmów w plenerze. Jest to obraz beatyfikacyjny, który został odsłonięty podczas uroczystości beatyfikacyjnej Rodziny Ulmów odbywających się w Markowej.
Proces beatyfikacyjny rodziny Ulmów rozpoczął się 17 września 2003 roku. Papież Franciszek podpisał 7 grudnia 2022 roku dekret otwierający drogę do ich beatyfikacji. Po raz pierwszy w historii Kościoła, do godności błogosławionych wyniesiona została cała rodzina.
Podczas II wojny światowej w okupowanej przez Niemców Polsce, za pomoc udzielaną osobom pochodzenia żydowskiego groziła kara śmierci. Humanitarna postawa Ulmów w tak barbarzyńskich czasach i najwyższa ofiara, jaką ponieśli za swój heroizm i człowieczeństwo doczekała się najwyższego uznania, także Kościoła Katolickiego.
Egzekucja polskiej rodziny Ulmów w 1944 roku podczas II wojny światowej jest symbolem martyrologii Polaków niosących pomoc prześladowanym Żydom. Ukrywający u siebie Żydów Józef i Wiktoria Ulma wraz z dziećmi: Stanisławą (8 lat), Barbarą (6 lat), Władysławem (5 lat), Franciszkiem (4 lata), Antonim (3 lata), Marią (1 rok) oraz siódmym, nienarodzonym jeszcze dzieckiem, zostali zamordowani przez niemieckich okupantów. Wraz z nimi zginęli również ukrywani Żydzi: Saul Goldman, z Łańcuta i jego dzieci Baruch, Mechel, Joachim i Mojżesz oraz córki Chaima Goldmana – krewnego Saula – Gołda Grünfeld i Lea Didner, a także jej córka Reszla.
Ulmowie byli rolnikami – prowadzili kilkuhektarowe gospodarstwo w Markowej, wsi na Podkarpaciu. Dziś w ich miejscowości funkcjonuje Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów. 24 marca – dzień ich śmierci – został ustanowiony przez Prezydenta RP Narodowym Dniem Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod okupacją niemiecką.
Poczta Polska honoruje historie Polaków ratujących Żydów
W 2022 r. Poczta Polska wprowadziła do obiegu znaczek przedstawiający Bronisławę i Adama Kowalskich z dziećmi, którzy zostali bestialsko zamordowani przez niemieckich żandarmów za pomoc i ukrywanie Żydów. Oprócz znaczka wydano w limitowanej wersji kopertę FDC, czyli kopertę pierwszego dnia obiegu. Prezentuje ona zarys mapy przedstawiającej okolice Ciepielowa, Starego Ciepielowa oraz Rekówki, gdzie rozegrały się tragiczne wydarzenia.
W tym samym roku Spółka przygotowała również wystawę prezentującą emisje filatelistyczne poświęcone Polakom ratującym Żydów, którą można było oglądać w placówkach pocztowych w Bydgoszczy, Tarnowie, Łodzi oraz Lublinie. Wystawę przygotował Instytut Pamięci Narodowej. W 2021 r. inicjatywa ta odbywała się na pocztach głównych w Warszawie, Katowicach, Krakowie, Poznaniu oraz Gdańsku.
24 marca br. Poczta Polska wydała znaczek upamiętniający rodzinę Baranków. Na grafice przedstawiono wtedy zdjęcie ślubne Wincentego i Łucji Baranków, a także fotografie ukazujące macochę Wincentego Baranka oraz synów rodziny – Henryka i Tadeusza. Znaczek został uzupełniony kopertą pierwszego dnia obiegu (FDC) przedstawiającą dom rodziny Baranków w Siedliskach pod Miechowem oraz datownikiem z dłońmi trzymającymi Gwiazdę Dawida.
O znaczku:
autor projektu: Jarosław Ochendzan
autor obrazu: Oleg Czyżowski
liczba znaczków: 1
wartość: 3,90 zł
nakład: 120 000 szt.
technika druku: offset
format znaczka: 31,25 x 43 mm
papier: fluorescencyjny
arkusz sprzedażny: 6 znaczków
data obiegu: 10 września 2023 r.
