Obrzędy wielkanocne

 

Podniosłe obrzędy związane z tym wielkim świętem, rozpoczynają się już w Niedzielę Palmową, która jest specyficznym wprowadzeniem nas w nastrój wszelkich tajemnic Wielkiego Tygodnia.

Zanim bowiem wnikniemy za pośrednictwem liturgii związanej z czasem ostatnich trzech dni wspomnianego już tygodnia, w tajemnicę grzechu ludzkiego, za który poniósł śmierć krzyżową Jezus Syn Boga, zwróćmy uwagę na tryumfalny wjazd Pana Jezusa do świętego miasta Jeruzalem. Do tego miasta Chrystus wjeżdżał na osiołku jako Król Pokoju, by zbudować wśród ludzi Królestwo Boże drogą poświęcenia się dla nich, ofiarą i usłużną miłością. Jak czytamy w Ewangelii Mateusza 21, 8 „Wielki tłum rozpościerał swe szaty na drodze, inni zaś obcinali gałązki palmowe i słali na drodze“. Na tę pamiątkę, wierni kościoła katolickiego, do dziś przychodzą w to święto z palmami, które są poświęcane przez kapłana tuż przed nabożeństwem, a następnie przechowywane są one w domach, aż do zapustów roku następnego, czyli do ostatnich dni karnawału, by po ich spaleniu uzyskać popiół, potrzebny do posypywania ludziom głowy w Środę Popielcową.

W uroczystościach wielkanocnych ważne miejsce zajmuje Wielki Czwartek, który z godnie ze słowami ewangelii, jest dniem ustanowienia Przenajświętszego Sakramentu. W tym to czasie, Jezus wraz z dwunastoma apostołami na ostatniej wieczerzy, łamał chleb i dzielił się nim z wszystkimi. Dlatego jego słowa świadczące o potrzebie ustanowienia takiegoż święta brzmiały…czyńcie to na moją pamiątkę… Dlatego też, w każdy Wielki Czwartek odprawiane jest uroczyste nabożeństwo, a następnie Przenajświętszy Sakrament przeniesiony jest procesjonalnie do specjalnie przygotowanego ołtarza, który jest symbolem modlitwy Jezusa w Ogrójcu, jego biczowania i odrzucenia go przez ówczesne społeczeństwo żydowskie. Przy ołtarzu, zwanym ciemnicą, odprawiana jest całodobowa adoracja Najświętszego Sakramentu, połączona ze śpiewem tak zwanych gorzkich żali. Tymczasem w ołtarzu głównym, lub tuż obok niego przygotowywany jest symboliczny Grób Pański z odświętną dekoracją ołtarza.

W Wielki Piątek zaś, do przygotowanego Grobu, przenoszony jest z ciemnicy Przenajświętszy Sakrament, gdzie w monstrancji wystawiony on jest do publicznej adoracji parafian i wszystkich zebranych w kościele ludzi. Od rana do wieczora, adorują go dzieci i młodzież, a w nocy dorośli parafianie. Podczas uroczystych, a przede wszystkim wspólnych modlitw, wszyscy oddają cześć i uwielbienie dla Syna Bożego.

W Wielką Sobotę natomiast, od wczesnych godzin rannych, parafianie gromadzą się w swoich Kościołach na uroczystym nabożeństwie, podczas którego kapłan poświęca ogień, paschał oraz święci wodę, używaną następnie do sakramentów chrztu. Wodą tą, w tym samym dniu poświęca się przynoszone przez wiernych w udekorowanych koszyczkach pokarmy. Każdy z wiernych, nabiera sobie święconej wody do domu, by podczas wielkanocnego śniadania poświęcić znajdujące się pokarmy na stołach. Niedzielny poranek wielkanocny dla katolickich wiernych, rozpoczyna się o godzinie 6.00 rezurekcyjną procesją, która przy biciu dzwonów trzykrotnie obchodzi kościół, na znak zmartwychwstałego Jezusa. Podczas tej procesji, wszyscy jej uczestnicy z radością śpiewają „Wesoły nam dzień dziś nastał”, ciesząc się z ofiary, jaka dokonała się na drzewie krzyża. Po procesji odprawiana jest Msza święta, podczas której wszyscy obecni przystępują do Komunii świętej, do której zostali przygotowani podczas trzydniowych rekolekcji wielkopostnych. W drugi dzień świąt, podtrzymywany jest zwyczaj lanego poniedziałku. Jednak wymowa tego obrzędu jest głębsza. Przywołuje się bowiem w pamięci tradycję polewania wodą grzesznych ludzi, aby obmyć ich z grzechów.

Okres wielkanocny w Kościele trwa aż do Zesłania Ducha Świętego. Liturgia Wielkiego Tygodnia i całego okresu wielkanocnego, jest okazją do osobistych refleksji nad swoim powołaniem religijnym każdego z nas.

EWA MICHAŁOWSKA WALKIEWICZ