Według danych z urzędów pracy, w ciągu I półrocza polskie firmy zgłosiły zapotrzebowanie na ponad 160 tys. cudzoziemców poprzez zarejestrowanie oświadczenia, umożliwiającego zatrudnienie obywateli pięciu krajów (Ukrainy, Białorusi, Mołdawii, Rosji i Gruzji) na okres do 6 miesięcy w ciągu roku. To blisko 4 tys. mniej niż w I połowie 2011 roku.
– Dynamika wzrostu teraz jest trochę mniejsza, co jest spowodowane nieco gorszą sytuacją ekonomiczną – ocenia w rozmowie z Agencją Informacyjną Newseria Andrzej Korkus, dyrektor zarządzający w EWL.
Jak podkreślają eksperci EWL, spadek liczby zarejestrowanych oświadczeń nie oznacza jednak, że zainteresowanie zatrudnieniem cudzoziemców spada.
– Liczba krótkotrwałych pozwoleń wydawanych dla pracowników z Europy Wschodniej nieco spadła, z kolei zwiększyła się liczba pozwoleń o pracę, na podstawie których można zatrudniać wszystkich obcokrajowców na 12 miesięcy – mówi Andrzej Korkus.
Liczba takich wniosków wzrosła w I połowie roku o 13 proc. w porównaniu do I półrocza 2011.
– Po tym widać, że pracownicy, którzy przyjechali do nas w zeszłym roku, sprawdzili się, więc część pracodawców zdecydowała się na przedłużenie ich pozwoleń. To też świadczy o rosnącej jakości pracowników, którzy do nas przyjeżdżają – podkreśla dyrektor EWL.
W ciągu pierwszych sześciu miesięcy roku wydano ponad 20 tys. pozwoleń na pracę. Zgodnie z szacunkami agencji EastWestLink, do końca grudnia może to być nawet 46 tysięcy.
Jak wynika z raportu, polscy pracodawcy wciąż szukają pracowników przede wszystkim z Ukrainy i Białorusi. Coraz częściej pojawiają się również oferty dla obywateli Mołdawii i Gruzji.
– Przyjeżdżają też pracownicy z Rosji, ale to już są specjaliści. Mamy też bardziej egzotyczne kierunki, czyli Chiny czy Indie. Stamtąd przyjeżdżają specjaliści wysokiej klasy, pracownicy techniczni czy project-managerowie, którzy zajmują się rozwojem projektów polskich firm ma tamtych rynkach. Mamy też zapytania odnośnie informatyków z Indii – wymienia Andrzej Korkus.
Chociaż coraz częściej ofert pracy dotyczą wysoko wykwalifikowanych pracowników, to dominującymi branżami są rolnictwo i budownictwo. W I połowie roku dotyczyło ich odpowiednio 88 i 33 tys. oświadczeń o zamiarze zatrudnienia obcokrajowca (na 160 tys. łącznie). W branży budowlanej, mimo dużych problemów z zamówieniami i płynnością finansową, zapotrzebowanie na nowych pracowników ze Wschodu rośnie (o 16 pkt. proc. w porównaniu z I poł. 2011 roku).
– Po ilości wydanych zaproszeń dla pracowników tego kryzysu nie widać. W dalszym ciągu ok. 40 tysięcy zaproszeń dla pracowników z Europy Wschodniej pochodzi z branży budowlanej. To jest bardzo duży procent – mówi Andrzej Korkus. – My staramy się jednak tę branżę omijać ze względu na jej problemy. Nie chcę generalizować, ale jest duże ryzyko związane z niestabilnością na rynku budowlanym.
Jak podkreśla dyrektor EWL, cudzoziemcy zatrudnieni w budownictwie lub rolnictwie są wynagradzani podobnie jak Polacy. Średnia stawka godzinowa waha się w granicach 7-8 złotych netto, czyli około 11-12 złotych brutto. Specjaliści z wysokimi kwalifikacjami i zdobytym wcześniej doświadczeniem mogą liczyć nawet na kilkadziesiąt złotych za godzinę. Ale nie stawki odgrywają tu najważniejszą rolę.
– Cudzoziemcy są bardziej zmotywowani, bardziej dyspozycyjni – tłumaczy Andrzej Korkus. – To jest taki fakt, który jest bardzo istotny dla pracodawców.
Ekspert przypomina, że zatrudnienie pracownika spoza Unii Europejskiej wiąże się z koniecznością uzyskania przez pracodawcę odpowiednich pozwoleń. Pierwsza procedura – zatrudnienia na 6 miesięcy w ciągu roku jest jedną najprostszych. Kolejna, czyli uzyskanie 12-miesięcznego pozwolenia na pracę jest już bardziej skomplikowane.
– Procedura jest dość skomplikowana. Trzeba wystąpić o opinię o lokalnym rynku pracy, następnie trzeba udowodnić, że na lokalnym rynku pracy nie ma specjalistów z konkretnymi kompetencjami, których my poszukujemy. Po uzyskaniu takiej opinii, co trwa około 14 dni, trzeba wystąpić o pozwolenia na prace. To jest procedura, która zabiera około miesiąca i jest tam kilkanaście załączników do załączenia – wyjaśnia ekspert EastWestLink.
W ostatecznym rozrachunku często i tak jest to opłacalne dla przedsiębiorców, którzy coraz częściej decydują się na przedłużenie pozwoleń na prace dla swoich pracowników. Według danych resortu pracy, liczba przedłużeń dla obywateli Ukrainy w I połowie roku wzrosła o 25 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim (o 21 proc. w przypadku wszystkich grup cudzoziemców).