Pułkownik Ryszard Kuklińaki z wizytą w Chicago. Drake Hotel. Archiwum POLISH NEWS, foto: Krystyna Teller
Ryszard Kukliński – Bohater, który wybrał Polskę ponad wszystko
Historia Ryszarda Kuklińskiego przypomina, jak kruche bywają granice między zdradą a bohaterstwem, między lojalnością wobec państwa a lojalnością wobec narodu i ideałów – pisze Michał KŁOSOWSKI.
13 czerwca 1930 roku w Warszawie urodził się człowiek, który zaryzykował życie własne i swojej rodziny, by zatrzymać sowiecki marsz przez Europę, Ryszard Kukliński. To jedna z najbardziej kontrowersyjnych, a zarazem kluczowych postaci w historii Polski XX wieku; człowiek, którego decyzje i działania na zawsze wpisały się w historię zimnej wojny i polskiego oporu wobec totalitaryzmu. Bo Ryszard Kukliński, oficer Ludowego Wojska Polskiego, a jednocześnie tajny współpracownik amerykańskiego wywiadu, do dziś wywołuje emocje i podziały, ale niezaprzeczalnie pozostaje symbolem niezwykłej odwagi, patriotyzmu i poświęcenia. A wszystko to — dla Polski.
Początek drogi
Ryszard Kukliński urodził się 13 czerwca 1930 roku w Warszawie. Dorastał w czasach trudnych dla Polski, tuż po wojnie, gdy kraj znalazł się pod wpływem Związku Radzieckiego, a system komunistyczny zaczął instalować swoje struktury nad Wisłą. Już jako młody człowiek Ryszard Kukliński związał swoje życie z wojskiem, wstępując do Ludowego Wojska Polskiego. Szybko awansował, zdobywając zaufanie i szacunek przełożonych, choć nigdy nie zapomniał o patriotyzmie wobec prawdziwej Polski, tej wolnej i suwerennej.
Przełomowym momentem w życiu Kuklińskiego była jego decyzja o rozpoczęciu tajnej współpracy z amerykańskim wywiadem CIA w 1972 roku. W obliczu narastającego zagrożenia ze strony ZSRR i planów interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Polsce, Ryszard Kukliński postanowił działać nie mogąc patrzeć na zakusy obcego mocarstwa, chcącego panować w jego kraju. Zrobił to nie dla własnej korzyści, lecz dla ocalenia narodu.
ZDJĘCIE Ryszrd Kukliński w Warszawie w 1998 r FOT Grzegorz Roginski forum-0428220717
Na czym w największym skrócie polegała praca Ryszarda Kuklińskiego? Były to przede wszystkim działania, bazujące na przekazywaniu Amerykanom szczegółowych planów operacyjnych Armii Radzieckiej i Wojsk Układu Warszawskiego, które dotyczyły m.in. ewentualnego stłumienia opozycji w Polsce i innych państwach bloku wschodniego. Dzięki temu Stany Zjednoczone mogły lepiej przygotować się na zagrożenia i ostrzec Polskę, a sam Ryszard Kukliński uchronił wiele istnień ludzkich przed tragicznym losem.
Cena wolności. Życie w ukryciu i rozdarcie
Sowieci jednak nie odpuszczają łatwo. W 1981 roku, kiedy jego tożsamość została ujawniona, Ryszard Kukliński zmuszony był do ucieczki z kraju wraz z całą rodziną. W Stanach Zjednoczonych znalazł azyl i do końca życia mieszkał na emigracji, żyjąc w cieniu swojej decyzji i z dala od ojczyzny, którą tak bardzo kochał. Polska, rządzona jeszcze przez reżim komunistyczny, uznała go za zdrajcę, a jego nazwisko w komunistycznej opinii publicznej funkcjonowało jako symbol zdrady.
Dopiero po upadku komunizmu i transformacji ustrojowej w Polsce prawda o Ryszardzie Kuklińskim zaczęła przebijać się przez gęstą zasłonę półprawd i milczenia. Przez dekady był on dla wielu tajemniczą, kontrowersyjną postacią: zdrajcą, agentem, symbolem zdrady.
Ale historia potrafi przewrócić utarte schematy. Dziś, z perspektywy wolnej Polski, Ryszard Kukliński jawi się jako człowiek, który podjął niezwykle trudną i samotną decyzję, kierując się wyłącznie dobrem narodu i pragnieniem wolności. Bowiem w czasach, gdy Polska była uwięziona pod jarzmem Moskwy, Ryszard Kukliński postanowił złamać stare mapy myślenia i zadziałać inaczej — przekazać Zachodowi kluczowe informacje o planach ZSRR, ryzykując wszystko, co miał. Ryzykował życie swoje i swojej rodziny, świadom, że w razie wykrycia czeka go wyrok śmierci lub dożywotnie więzienie.
Dziś Ryszard Kukliński jest symbolem odwagi, postawy moralnej i patriotyzmu. Jego decyzja, choć kontrowersyjna i trudna do zrozumienia dla wielu, była zaś wyrazem głębokiej troski o przyszłość Polski, o wolny kraj, w którym nie będzie miejsca na dyktaturę i strach. To właśnie dzięki takim ludziom jak on, Polska mogła marzyć o własnej, niepodległej drodze. I dzięki takim jak on, na drodze tej się w końcu znalazła.
Prawda o Ryszardzie Kuklińskim to w końcu prawda o poświęceniu i odwadze, która wciąż inspiruje kolejne pokolenia Polaków. W czasach, gdy bywa manipulowana i zniekształcana, jego historia przypomina, że wolność czasem wymaga najwyższej ceny, a nie każdy bohater nosi widoczne odznaczenia.
95. rocznica urodzin
Może więc dlatego na 95. rocznicę urodzin Ryszarda Kuklińskiego warto zatrzymać się nad jego życiem i dziedzictwem z głęboką refleksją. Niewątpliwie bowiem był on człowiekiem rozdartej lojalności: oficerem armii, której służył, ale jednocześnie wrogiem systemu, którego był częścią. Wybór, którego dokonał, nie był więc ani prosty ani niejednoznaczny, a zarazem niezwykle odważny i przełomowy.
Historia Ryszarda Kuklińskiego przypomina, jak kruche bywają granice między zdradą a bohaterstwem, między lojalnością wobec państwa a lojalnością wobec narodu i ideałów. Ryszard Kukliński to przykład,że prawdziwy patriotyzm wymaga niekiedy gotowości do największych poświęceń: nawet tych, które na pierwszy rzut oka mogą budzić kontrowersje. I właśnie o tym warto pamiętać w czasach, gdy świat zmaga się z wyzwaniami wolności, suwerenności i bezpieczeństwa, a postać Ryszarda Kuklińskiego nabiera szczególnego znaczenia. Jego życie to lekcja odwagi cywilnej, refleksji nad etyką działania w warunkach ekstremalnego zagrożenia oraz przypomnienie, że historia nie jest czarno-biała ani wcale się nie skończyła.
Zastępca Redaktora Naczelnego „Wszystko co Najważniejsze”, szef działu projektów międzynarodowych Instytutu Nowych Mediów, dziennikarz i publicysta. Autor programów radiowych i telewizyjnych. Z wykształcenia archeolog, filozof i historyk, studiował między innymi na Uniwersytecie Jagiellońskim, Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie i London University of Arts.
Źródło:DlaPolonii.pl