Stan wojenny i polityka zagraniczna PRL.

Polski Instytut Spraw Międzynarodowych

zaprasza na wirtualną dyskusję panelową:

 

Stan wojenny i polityka zagraniczna PRL.

Kryzys polski 1980-1982

w międzynarodowej perspektywie.

organizowaną w związku z publikacją 28. tomu serii wydawniczej PDD

Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1981 styczeń-czerwiec

________________

 7 grudnia 2021 (wtorek)

godz. 15:00–16:30

_________________

UROCZYSTE OTWARCIE PREZENTACJI:

 dr Sławomir Dębski

dyrektor PISM

PANELIŚCI:

 

Piotr Długołęcki

redaktor naukowy tomów PDD za lata 1980-1981

Polski Instytut Spraw Międzynarodowych

 

prof. Andrzej Paczkowski

Zakład Najnowszej Historii Politycznej

Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk

 

dr hab. Małgorzata Ruchniewicz

redaktor naukowa tomu Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1982

Instytut Historyczny Uniwersytetu Wrocławskiego

 

MODERACJA:

Marcin Furdyna

Polski Instytut Spraw Międzynarodowych

Transmisja LIVE na naszym kanale YouTube:

https://www.youtube.com/user/PolandPISM

 

Język debaty: polski

 

Informacja o publikacji

_________________

Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1981 styczeń–czerwiec

Redaktor tomu: Piotr Długołęcki

Warszawa 2021

ISBN: 978-83-66091-81-8

Liczba stron: LXXXII + 1090

Tom Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1981 styczeń-czerwiec to dwudziesty ósmy tom opublikowany w ramach serii PDD. Zamieszczono w nim 526 dokumentów, które ukazują politykę zagraniczną PRL w pierwszej połowie 1981 r

Działania polskich dyplomatów w pierwszych sześciu miesiącach 1981 r. zdominowane zostały przez konsekwencje wydarzeń wewnętrznych. Ożywiona działalność NSZZ „Solidarność” prowadzona zarówno w kraju jak i zagranicą wzbudzała niesłabnące międzynarodowe zainteresowanie, stając się najistotniejszym elementem polskiej polityki zagranicznej. Napięta sytuacja wewnętrzna i nasilające się sytuacje kryzysowe (m.in. wydarzenia bydgoskie) sprawiały, że groźbę interwencji ZSRR w Polsce uznawano za coraz bardziej realną.

Kryzys polski komplikował dodatkowo i tak niełatwe relacje międzyblokowe, na które wpływ wywarła wcześniejsza interwencja ZSRR w Afganistanie, a zauważalnym skutkiem pogorszenia stosunków Wschód–Zachód były problemy w rozmowach KBWE w Madrycie i impas w wiedeńskich rokowaniach rozbrojeniowych

Czynnikiem ograniczającym możliwości działania polskiej dyplomacji był również pogłębiający się kryzys wewnętrzny, a konieczność uzyskania pomocy gospodarczej i kolejnych kredytów znacząco zawężała możliwości działania w pozostałych obszarach kontaktów międzynarodowych.

Polityka zagraniczna PRL prowadzona przy istniejących uwarunkowaniach stała się siłą rzeczy wielotorowa. W relacjach z ZSRR i krajami socjalistycznymi władze polskie starały się działać uspokajająco, zapewniając o kontrolowaniu sytuacji w kraju i bagatelizując incydenty antyradzieckie. W kontaktach z krajami zachodnimi podkreślano z kolei nacisk na unikanie zachodnich ingerencji w wewnętrzne sprawy Polski i relatywizowano wszelkie zachodnie uwagi na temat represji wobec środowisk opozycyjnych. Starano się także przeciwdziałać wszelkim próbom omawiania sytuacji w Polsce przez organizacje międzynarodowe, takie jak Parlament Europejski i ONZ, przeciwdziałając również wprowadzeniu sprawy polskiej pod obrady KBWE. Zarówno w stosunkach z krajami zachodnimi, jak i socjalistycznymi, a także w relacjach z EWG i MFW zabiegano o udzielenie wsparcia finansowego i pomocy żywnościowej.

Specyficzne dla polityki zagranicznej PRL były relacje ze Stolicą Apostolską i próby ich wykorzystania w stosunkach władz państwowych z Episkopatem. Na kształt wzajemnych relacji dodatkowy wpływ wywarły zamach na papieża Jana Pawła II i śmierć kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Wydarzenia wewnętrzne zaowocowały także ożywieniem działalności środowisk polonijnych, które z jednej strony protestowały przeciwko polityce władz, a z drugiej zaś starały się organizować akcje pomocowe dla ludności w Polsce.

Większość zamieszczonych w tomie źródeł to niepublikowane dotąd dokumenty zgromadzone przede wszystkim z Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Archiwum Akt Nowych. Tom zawiera także rozbudowane indeksy osobowy i rzeczowy, które wraz z informacjami ze wstępu ułatwiają korzystanie z zamieszczonych archiwaliów. W tomie znalazły się ponadto aneksy, w tym wykaz zawieranych przez PRL umów międzynarodowych oraz opis struktury MSZ.

 Informacje o serii wydawniczej Polskie Dokumenty Dyplomatyczne

W 2005 roku Polski Instytut Spraw Międzynarodowych zainaugurował serię wydawniczą  Polskie Dokumenty Dyplomatyczne stanowiącą polski odpowiednik takich zagranicznych wydawnictw jak: Foreign Relations of the United States, Documents diplomatiques français czy Documents on British Foreign Policy.

 

Dotychczas w ramach serii obejmującej okres 1918–1989 ukazało się 28 tomów dokumentujących zarówno czasy II RP, jak i działania polskich dyplomatów w okresie drugiej wojny światowej oraz w czasach powojennych.

 

Podstawę źródłową serii stanowią dokumenty wytworzone przez polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych, ale w skład tomów wchodzą również materiały innej proweniencji – dla okresu międzywojennego są to np. archiwalia wytworzone przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych czy Ministerstwo Spraw Wojskowych (attachaty wojskowe), a dla okresu powojennego – akta wytworzone przez PPR i PZPR oraz materiały Rady Ministrów czy Ministerstwa Handlu Zagranicznego.

 

Tomy opublikowane:

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1918 listopad-grudzień

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1919 styczeń-maj

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1919 czerwiec-grudzień

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1931

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1932

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1933

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1934

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1935

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1936

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1937

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1938

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1939 styczeń-sierpień

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1939 wrzesień-grudzień

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1940

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1941

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1957

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1958

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1959

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1972

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1973

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1974

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1975

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1976

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1977

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1979

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1980 styczeń-czerwiec

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1980 lipiec-grudzień

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1981 styczeń-czerwiec

 

Wydawnictwa towarzyszące:

• Polish Documents on Foreign Policy. 11 November 1918 – 28 June 1919

• Prasa zagraniczna o Polsce. Listopad 1918 – luty 1919

• Ekspertyzy i materiały delegacji polskiej na konferencję wersalską 1919 roku

• Polish Documents on Foreign Policy. 24 October 1938 – 30 September 1939

• W obliczu Zagłady. Rząd RP na uchodźstwie wobec Żydów 1939-1945

Tomy w przygotowaniu:

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1920

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1942

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1943

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1981 lipiec-grudzień

• Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1982