Baza Polskiej Floty
W chwili wybuchu drugiej wojny światowej Hel, który był główną bazą Polskiej Floty Wojennej, został początkowo zaatakowany przez siły niemieckie z powietrza i z morza. Gdy przez Niemców, zajęta była militarnie Zatoka Pucka, w dniu 12 września, wojska niemieckie odizolowały całkowicie Hel od lądu.
Ostrzał półwyspu
Od połowy września, Hel zaczął być ostrzeliwany z pancernika Schlezwig- Holstein, a także z baterii karabinów maszynowych, osadzonych przy cyplu lądu w pancerniku Schlesien. Polacy dzielnie odpierali atak wroga, toteż już w dniu 25 września pancernik Schlesien, został dwukrotnie trafiony z działa baterii, dowodzonej przez kapitana Marynarki Wojennej Zbigniewa Przybyszewskiego. Dnia 30 września 1939 roku, w skutek zdobycia wsi Chałupy, przez wojska niemieckie, wycofujące się polskie oddziały Wojska Polskiego wysadziły zaporę z głowic torpedowych, oddzielając tym samym Hel, od atakujących sił niemieckich.
Ogólna sytuacja w Polsce
Ataki Niemców zostały powstrzymane, jednak po zajęciu przez Niemców Warszawy i upadku twierdzy Modlin, brak dostaw amunicji i żywności, spowodował niesamowite osłabienie obrońców Helu. W dniu 1 października dowództwo obrony Helu po naradzie sztabu, zadecydowało o wszczęciu rozmów z Niemcami w sprawie kapitulacji placówki. Wynikiem tego oddziały polskie wstrzymały ogień oddając się do dyspozycji stronie niemieckiej. Dowódcą obrońców półwyspu helskiego, był Halidor Laskowski, zwany przez potomnych Ojcem Wybrzeża.
Kapitulacja
Dnia 1 października 1939 roku, w Grand Hotelu w Sopocie, komandorzy Stefan Frankowski i Marian Majewski, w obecności kapitana Antoniego Kasztelana, podpisali akt kapitulacji i złożyli go, na ręce kontradmirała Huberta von Schmundta. Po wkroczeniu wojsk niemieckich do Helu, Niemcy zaczęli poszukiwania ciężkich dział nie wierząc, że obrońcy Helu mając cztery armaty typu Boforsa o kalibrze 152,4 mm, celnie trafiali w jednostki nawodne wroga.
Tak zakończyła się heroiczna obrona Polskiego Wybrzeża.
Ewa Michałowska – Walkiewicz
[email protected]
polecamy także:
http://www.1939.pl/bitwy/niemcy/obrona-helu-1939/index.html
http://www.gohel.pl/portal.php?aid=12458381824a41fb66cd5b3
Zdjęcia wsłpółczesne (rekonstrukcja), obrazujące obronę Helu:
Stanowisko obronne
Pluton żołnierski
Kurier II wojny swiatowej