Wspomnienie dwóch powstań narodowych
Bobrza, to niewielka wieś polska usytuowana w województwie świętokrzyskim.
W czerwcu 1863 roku, miała tu miejsce znacząca bitwa rozegrana podczas trwającego powstania styczniowego. Walczył tutaj z Moskalami oddział Dionizego Czachowskiego.
Pozostałości Zakładów Wielkopiecowych
W Bobrzy w latach 1828–1831, prowadzono budowę największej wówczas polskiej huty z 5 wielkimi piecami wytopnymi. Tę całą inwestycję, przerwał upadek powstania listopadowego, mającego miejsce w roku 1830. Zakład ten otoczony był ogromnym murem zaporowym, aby powstanie nie wkradło się na wielkopiecowy plac.
Wykonano już sporo prac
Do roku 1830 wykonano m.in.: halę przygotowującą wsady do pieców, węgielnie, staw zaporowy, kanał, a także fragment tamy. Kres robót początkowo położyła w roku 1828 wielka powódź, a potem powstanie. Przerwanych robót nigdy już nie wznowiono. Od roku 1833 zaadaptowano budynki pod rządowe zakłady kowalsko- metalowe. Powstała zatem tutaj tutaj gwoździarnia, która zatrudniała sporą ilość okolicznych robotników, dając należyte utrzymanie ich rodzinom.
Rok 1863
Po powstaniu styczniowym, którego początek datuje się na rok 1863, wspomniana gwoździarnia funkcjonowała do roku 1884, już jako warsztat ręczno-kowalski. Od 1903 roku, działała tu prywatna tkalnia rodu Płazińskich, posiadająca 30 warsztatów. Cały teren jest miejscem historycznym wielce znaczącym dla krajowej historii techniki.
Zwycięska bitwa Czachowskiego
W czasie powstania styczniowego, w dniu 10 czerwca 1863 roku na placu tego zakładu, a także na pobliskim terenie toczyła się krwawa lecz zwycięska bitwa oddziału generała Dionizego Czachowskiego z Moskalami. Sam syn borzańskiego organisty, Karol Ząbek zawołany taktyk militarny, zabił trzech ważnych funkcyjnych z oddziału kozackiego. Mimo poniesionych strat, oddziały kozackie nie odpuszczały szturmu na Polaków, powoli wycofujacych się do okolicznych lasów.
Dzięki Stowarzyszeniu Rekonstrukcji Historycznej 4 Pułku Piechoty Legionów w Kielcach, mieliśmy okazję zobaczyć przebieg tej ważnej powstańczej bitwy, zakończonej polskim zwycięstwem.
Ewa Michałowska- Walkiewicz
