Wspomnienie bohaterów września 1939
Bitwa obronna pod Mławą, miała miejsce w dniach od 1 do 3 września 1939 roku. Była to jedna z pierwszych bitew rozpętanej II wojny światowej. Walczącymi między sobą siłami były polska Armia Modlin, dowodzona przez gen. Emila Krukowicza -Przedrzymirskiego oraz niemiecka 3 Armia będąca pod dowództwem gen. Georga von Kuchlera. Redakcja Polish News w pierwszy dzień września br, udała się do Mławy, by tam złożyć kwiaty pod pomnikiem upamiętniającym polskie bohaterstwo.
W dniu 1 września
Rankiem 1 września główne siły 3 Armii niemieckiej gen. Küchlera rozpoczęły natarcie na Mławę. W tym miejscu właśnie, wiodła najkrótsza droga z Prus Wschodnich na Warszawę. Na umocnienia polskie bronione przez 20 Dywizję Piechoty płk. Wilhelma Liszki- Lawicza, uderzyły jednostki Korpusu „Wodrig”, w tym łącznie 4 dywizje niemieckiej piechoty. Nieprzyjaciel, zaskoczony silnym i celnym ogniem polskiej broni maszynowej oraz ostrzałem artyleryjskim 20 Dywizji Pancernej, poniósł ciężkie straty. Po niepowodzeniu kolejnego natarcia niemieckiej piechoty, wrogie wojska wprowadziły do akcji czołgi.
Polscy bohaterzy
Polscy żołnierze broniący mławskich fortyfikacji, dzielnie ostrzeliwali nadciągające niemieckie wojska. Niemiecki 1 Korpus ponawiał bezskuteczne ataki artyleryjskie na Polaków. Korpus „Wodrig” opanował dwa kluczowe punkty polskiej obrony, czyli Żabokliki i Górę Kamieńską. Gen. Küchler przegrupował 3 Armię. Dywizja Pancerna „Kempf” została przesunięta nocnym marszem pozafrontowym na wschodnie skrzydło polskiej obrony, by zaatakować całą polską kolumną. Niemcy osiągnęli wielką przewagę tym manewrem.1
Polacy musieli się poddać
Dnia 3 września 1939 roku, obrońcy Mławy dalej stawiali zaciekły opór i zatrzymali w ciężkich bojach oddziały Korpusu „Wodrig”, zbliżające się od wschodu. Na południu oddziały płk. Teodora Furgalskiego, ruszyły do natarcia w 2 rozbieżnych kierunkach, czyli na Przasnysz i w głąb Mławy. Gdy w nocy od strony Gruduska nadjechały niemieckie wozy pancerne, polskie pułki porzucając sprzęt, rozpoczęły bezładny odwrót. Jedynie 21 pułk piechoty płk. Sosabowskiego wycofał się w zwartym szyku, zbierając po drodze pododdziały rozbitych pułków, podążających w kierunku Modlina. Jednostki niemieckie wciąż parły naprzód. Przed północą dotarły do Modlina i rozpoczęła się walka o miasto-twierdzę. Dnia 4 września, wobec niemożliwości utrzymania oskrzydlonych od wschodu pozycji, dowództwo polskie zdecydowało się na odwrót 20 Dywizji Piechoty. W odpowiedzi dowództwo niemieckie przeprowadziło zmasowane bombardowania lotnicze wycofujących się oddziałów polskich. Dobra pogoda oraz sprzyjający samolotom płaski teren sprawiły, że ponawiane przez cały dzień bombardowania osiągnęły pełny sukces. Sukces ten, umożliwił dowództwu niemieckiej 3 Armii głęboki manewr oskrzydlający Warszawę: W ten sposób polski plan obrony załamał się.
Śpiewając Hymn Polski, złożyliśmy kwiaty pod pomnikiem Obrońców Mławy z 1939 roku. Cześć ich pamięci.
Ewa Michałowska -Walkiewicz
