Dwunastu Polaków zajęło Sztokholm

 

 Zygmnt III Waza

Dwunastu Polaków zajęło Sztokholm

Misja Samuela Łaskiego

Samuel Łaski podobno urodził się w październiku. Dlatego też, Redakcja Polish News postanowiła przybliżyć w tym właśnie miesiącu Naszym Czytelnikom tę niezwykłą postać. Samuel Łaski to typ człowieka do wykonania zadań niemożliwych. Król Zygmunt III Waza kilkakrotnie wysyłał go do Szwecji, o której koronę usilnie się starał. Łaski jako poseł uczestniczył też w wyprawie morskiej w 1598 roku, gdzie na czele jedenastu ludzi zdobył Sztokholm.

Jeden z najstarszych znanych obrazów Sztokholmu z 1535. Fot. Wikimedia

Sierpniowa noc

Nocą z 30 na 31 sierpnia 1598 roku w Sztokholmie rozpętała się burza. Olbrzymie krople deszczu spadały na ziemię i na wszystko to co żyło, chowało się przed taką ulewą. W tę właśnie noc wszyscy mieszkańcy Sztokholmu pozamykali się w domach. Polski statek z królewskim posłem Samuelem Łaskim, dostał się w samo centrum szalejącej burzy. Mimo złamanego masztu jakimś sposobem, Polakom udało se dotrzeć do lądu. Płynęli oni wówczas w królewskiej eskadrze, liczącej kilkadziesiąt jednostek, ale niestety oprócz Samuela Łaskiego i jedenastu innych marynarzy, po wcześniej wspomnianych uczestnikach tej morskiej wyprawy nie było śladu.

Dwunastu odważnych

Wspomniana „dwunastka” polskich marynarzy, którzy przeżyli ten żywioł, po wyjściu na ziemię zorientowała się, że są w szwedzkim Sztokholmie. Gdy któryś z marynarzy zapytał Łaskiego …co teraz robimy?…, polski dowódca zaraz odparł mu…– Jak to co? -Zdobywamy miasto!… Zajęcie w dwanaście osób Sztokholmu, liczącego ponad osiem tysięcy mieszkańców, raczej było niewykonalne. Ale rzecz jasna nie dla Polaków.

Zegar wieżyczkowy z herbem Samuela Łaskiego

Polski rotmistrz

Rotmistrz Samuel Łaski był najważniejszą osobą wśród rozbitków. Zatem każde jego słowo było dla nich rozkazem. Skoro Łaski w dwunastkę kazał im zdobywać Sztokholm, tak musieli zrobić. Do miasta weszli oni zatem w asyście szalejącej nadal burzy. Swoje kroki skierowali oni oczywiście do ratusza. O czwartej nad ranem znaleźli się już na miejscu. Było ciemno, a gdy polska załoga wtargnęła do ratusza sztokholmskiego, rzecz jasna nikt jej nie stawiał oporu.

ŁASKI herbu Korab

Z łóżek wszyscy musieli wstać

Samuel Łaski kazał natychmiast posłać po sztokholmskich patrycjuszy. O tej porze zatem, z łóżek wyrwano bogatych mieszczan i wszystkim kazano stawić się przed obliczem polskiego szlachcica. Polak oznajmił wszystkim, że w imieniu polskiego króla Zygmunta III Wazy przejmuje on miasto… Sztokholmscy patrycjusze podporządkowali się mu bez najmniejszego wahania, a dodatkowo oddali mu do dyspozycji swoich ludzi. Samuel Łaski bardzo szybko obsadził strategiczne punkty w mieście, a były to przede wszystkim zamek i latarnia.

Wysłana wiadomość

W południe całe miasto było już polskie. Spokojnie zatem pan Samuel wysłał do swojego władcy wiadomość: „Zająłem Sztokholm samodwunast”…Samuel Łaski od czasu, kiedy „samodwunast” opanował Sztokholm, radził sobie tam całkiem nieźle. Pozbawił w mieście urzędów wszystkich zwolenników księcia Karola, który był kontrkandydatem króla Zygmunta III Wazy do szwedzkiego tronu.

Redakcja Polish News dziękuje panu Zygmuntowi Krasieńce za zdjęcia do artykułu oraz za ciekawą opowieść o wielkim Polaku Samuelu Łaskim.

Ewa Michałowska- Walkiewicz