Czy wiecie w jakich okolicznościach Archimedes- grecki filozof przyrody, matematyk, mechanik, fizyk, żyjący w latach ok. 287–212 p.n.e. 2 w Syrakuzach, w starożytnej Grecji, na terenie dzisiejszych Włoch, wynalazł swoje prawo które mówi, że: ciało zanużone w wodzie- cieczy traci pozornie tyle na ciężarze ile waży woda- ciecz wyparta przez ciało ?
Otóż, jedna z legend mówi , że Hieron II, król Syrakuz zamówił sobie koronę ze szczerego złota, ale męczyła go jednak myśl, czy ta korona nie ma domieszek innego metalu, np: srebra . Przywołał Archimedesa i dał mu zadanie aby ten to sprawdził.
Archimedes długo myślał, ale nie znalazł sposobu na sprawdzenie czy korona jest z prawdziwego 24 karatowego złota. Zrezygnowany, powiadomił króla , że nie może tej zagadki rozwiązać. Hieron II bardzo rozgniewał się i dał mu tydzień czasu, a dokładnie 7 dni. Jeżeli nie odpowie, 8 -go dnia zostanie ścięty. Kiedy, te siedem dni nie przyniosły rozwiązania, Archimedes na dzień przed egzekucją kazał służbie nalać wody do balii ( wanny drewnianej do kąpieli) aby wykąpać się na znak, że jest czysty i niewinny – gotowy na śmierć.
Kiedy, zrezygnowany wszedł do balii, część wody pod jego ciężarem wylała się na zewnątrz i to oświeciło myśl Archimedesa. Wyskoczył więc z kąpieli i całkowicie nago pobiegł przez ulice Syrakuz krzycząc, znalazłem- “ Eureka, Eureka !” . Był tak zaobsorbowany swoim odkryciem, że nie zauważył, iż nie ma na sobie żadnego odzienia. Nie mniej uratował swoją głowę, bowiem kiedy stanąwszy przed obliczem króla Hierona II, łatwo wykazał fałszerstwo złotnika. Okazało się bowiem, że korona niby szczerozłota, wyparła więcej cieczy, niż równa jej co do wagi bryła złota, co oznacza, że miała większą objętość, a więc mniejszą gęstość – nie była więc z prawdziwego złota.
W takich więc okolicznościach Archimedes odkrył ważne prawo, zwane dziś prowem Archimedesa, które stanowi dziś podstawę teorii pływania ciał.
Dla przypomnienia, brzmi ono następująco: każde ciało zanurzone w cieczy traci pozornie na ciężarze tyle, ile wynosi ciężar cieczy wypartej przez to ciało.
Opr. Daniela Czaczyk
Wzór na siłę wyporu:
Siłę wyporu da się zapisać wzorem:
Fwyporu=ρpłynu∙g∙Vzanurzona
ρpłynu – gęstość płynu (cieczy, gazu) w którym zanurzone jest ciało – [w układzie SI w kg/m3]
Vzanurzona – objętość tej części ciała, która jest zanurzona w płynie (w układzie SI w m3)
g – przyspieszenie ziemskie [w układzie SI w m/s2]
Opr. Daniela Czaczyk