Krzesławice

DWOREK  JANA MATEJKI

Wycieczka Polish News do skansenu

Krzesławice to teren należący do Krakowa, stanowiący część tak zwanej Dzielnicy „ Wzgórza Krzesławickie”, która się rozciąga nad rzeką Dłubnią.

Skansen

Krzesławice stanowią przepiękny i klimatyczny skansen ziemiański, wkomponowujący się w miejski krajobraz. Jest to bowiem stara wieś, leżąca we wschodniej części Krakowa. Znajduje się tutaj wartych zobaczenia wiele zabytków, z których najczęściej zwiedzanym jest dworek najlepszego polskiego malarza jakim był Jan Matejko. Dworek ten pochodzi z przełomu XVIII i XIX stulecia.

Ze sprzedaży obrazu

Jan Matejko zakupił tę posiadłość, za pieniądze pochodzące ze sprzedaży obrazu zatytułowanego „Stefan Batory pod Pskowem”. W Krzesławicach Jan Matejko również malował wiele portretów i szkiców, a także stworzył pewien cykl dziejów cywilizacji w Polsce.

W XII stuleciu

Pierwsze zapiski historyczne o Krzesławicach, pochodzą z XII wieku. W 1228 roku wieś należała do rycerza Budzisława (Bugivoya, Bożywoja) wywodzącego się z rodu Odrowążów. On to przekazał ją do probostwa zakonników miechowskich Bożogrobców, którzy mieli tę wieś do siedemnastego stulecia.

Czternaste stulecie

W 1360 roku wieś należała do szpitala św. Jadwigi na Stradomiu. Potem Krzesławice stały się na powrót własnością klasztoru Braci Bożogrobców. W XV wieku wieś wzbogaciła się o karczmę i młyn, co przynosiło jej wzrost znaczenia ekonomicznego. W drugiej połowie XVIII wieku, Krzesławice były własnością Akademii Krakowskiej. Liczyły one wtedy 340 mieszkańców, młyn, dwór i dwie karczmy.

W rękach Kołłątaja

Od 1788 roku dobra krzesławickie należały do Hugona Kołłątaja. Znajdował się tutaj dwór, zabudowania gospodarcze, a także duży ogród. Tutaj przez lata mieszkała też jego matka. Po trzecim rozbiorze Polski, gdy Hugo Kołłątaj przebywał w więzieniu, Krzesławice zostały skonfiskowane. Od 1822 roku właścicielem Krzesławic był krakowski kupiec Jan Kanty Kirchmayer. Tuż po jego śmierci wdowa po nim pani Aniela, dobrze gospodarowała Krzesławicami. W drugiej połowie XIX wieku na terenie wspomnianej wsi znajdowało się 55 domów. Oczywiście znajdował się tu też dwór, młyn i stawy.

Decyzja Tadeusza

W 1876 roku Krzesławice kupił Jan Matejko. Po jego śmierci, która nastąpiła w 1893 roku Krzesławice przeszły na własność jego syna Tadeusza. On to sprzedał Krzesławice rodzinie Burzyńskich, którzy przez lata prowadzili tu gospodarkę rolną. W roku 1959, pani Maria Burzyńska przekazała dworek Towarzystwu Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie z życzeniem, aby dworek nie stracił swego historycznego charakteru.

Ewa Michałowska -Walkiewicz