Podróż przez historię polskiej królowej rzek
W okresie międzywojennym, w Tczewie działała Fabryka Wyrobów Metalowych o nazwie „Arkona”. Gdy wybuchła II wojna światowa, zorganizowano tu obóz przejściowy dla wysiedlonych tczewian i mieszkańców całego powiatu. Po wojnie powołano do istnienia w tym miejscu fabrykę gazomierzy i sprzętu gospodarstwa domowego. W 1984 roku, w budynku tym otwarto pierwsze w Polsce muzeum poświęcone historii żeglugi i szkutnictwa wiślanego. Od 2017 roku, jest tu stała wystawa „Wisła w dziejach Polski”.
Podróż przez historię Wisły
Wystawa stała we wspomnianym muzeum, jest podróżą przez wspólną historię Wisły i naszego kraju. Pierwsza część ekspozycji to prezentacja rzeki i złotego wieku żeglugi wiślanej, który przypada na przełom XVI i XVII stulecia. Przewodnikiem po niej jest słynny XVI-wieczny poemat Sebastiana F. Klonowica zatytułowany „Flis”.
Koniec XVIII wieku
Część druga wystawy przedstawia kryzys państwa polskiego, przypadający na koniec XVIII wieku oraz rozbiorów, czyli okresu ściśle związanego z żeglugą wiślaną. Jest tutaj też pokazana żegluga parowa, rybołówstwo, budowa mostów, a także prowadzone działania wojenne na Wiśle i w jej okolicach. Przez historię wiślaną pokazana jest też odbudowa polskiej państwowości po dwóch wojnach światowych. Na wspomnianej ekspozycji możemy zobaczyć wydobyte podczas badań archeologicznych przedmioty codziennego użytku, łodzie używane na Wiśle, elementy statków wiślanych, narzędzia rybackie i szkutnicze.
Żuraw gdański, do rozładunku towarów spławianych Wisłą
Brama Żuraw, po niemiecku zwany Krantor to innymi słowy dźwig portowy, który mieści się nad rzeka Motławą przy ulicy Szerokiej. Jest to największy i najstarszy z zachowanych dźwigów portowych średniowiecznej Europy. Brama ta, w swoim niezwykłym wyglądzie istniała już w roku 1363. Z roku 1367 zachowała się łacińska informacja o tym dźwigu. W obecnym kształcie Żuraw, zbudowano w latach 1442-1444. Powstały tu dwie ceglane wieże i drewniany mechanizm dźwigowy. W początku XVII wieku Żuraw stracił swoje znaczenie militarne. Z biegiem lat, w ceglanych wieżach utworzono warsztaty rzemieślnicze, a wraz z przebudową pomieszczeń wybito otwory okienne. Zawsze służył on jako urządzenie portowe do załadunku towarów sprowadzanych Wisłą. Dźwig ten wykorzystywał pracę ludzkiego ciała, które obracały wewnętrzne bębny dźwigu.
Ewa Michałowska -Walkiewicz
