Często kupujemy gotowe soki, napoje i nektary z owoców oraz warzyw.
Czy nie lepiej jednak zainwestować w wyciskarkę? Tylko świeże, wyciskane soki dostarczają nam witamin i minerałów i przeciwutleniaczy.
Sok to cenne uzupełnienie naszej diety. Dostarcza witamin, minerałów oraz bardzo ważnych enzymów. Jednak tylko świeży sok jest tak wartościowy! Ten z butelki lub z kartonu ma znacznie mniej składników odżywczych, za to dużo więcej kalorii.
Kuszące opakowania soków często nas zwodzą. Trzeba więc dokładnie czytać etykiety i wiedzieć czym jest napój, nektar oraz sok według handlowej nomenklatury.
Ukryte kalorie
Napoje owocowe mają najniższą wartość odżywczą. To woda z dodatkiem 5-20 % soku. Do napoju w celu poprawy smaku, wyglądu i trwałości dodaje się cukier, słodziki, barwniki, aromaty i konserwanty. Pijąc napoje owocowe pochłaniamy więc mnóstwo kalorii, których zwykle nie jesteśmy świadomi, zyskując niewiele wartości odżywczych.
Bogatszy skład witaminowo-mineralny mają nektary. Jest to związane z wymaganym większym udziałem soku lub przecieru w gotowym produkcie 25- 50% , jednak do nektarów wolno dodawać cukier lub miód oraz kwas. Zawartość cukru może w nich wynosić aż 20 % masy wyrobu końcowego! Przekłada się to nawet na 800 dodatkowych kilokalori! Nektary więc mogą mieć wartość energetyczną jeszcze wyższą niż napoje.
Soki w porównaniu z napojami i nektarami są najbardziej wartościowe.
Dzielimy je na produkowane ze świeżych warzyw i owoców oraz odtwarzane z koncentratów. Podczas produkcji tych drugich dodaje się wodę, w ilości równej odparowanej przy zagęszczaniu. Soki to produkty wolne od sztucznych barwników, aromatów i konserwantów, Większość z dostępnych na rynku soków nie zawiera cukru. Warto jednak pamiętać, że obecne są w nich naturalnie występujące cukry z owoców. Zawierają więc sporo kalorii.
W związku z tym nie powinniśmy wypijać dziennie więcej niż szklankę soku. Znacznie mniej kaloryczne są soki warzywne. Przykładowo szklanka soku z pomarańczy to 110 kcal, a soku pomidorowego tylko 42 kcal.
Sok sokowi nierówny
Soki zawierają część cennych składników obecnych w warzywach i owocach, z których zostały przygotowane.
Znaczący wpływ na ich skład ma proces produkcji. Więkzość dostępnych na rynku soków powstaje z koncentratu. Pozwala to znacznie obniżyć ich cenę i niestety, wraz z nią wartość odżywczą. Soki z koncentratu podlegają licznym procesom technologicznym, dzięki którym można je długo przechowwać nie tracąc konsystencji, barwy i smaku. Usuwa się zawiesiny, mogące wpłynąć na rozwarstwianie i zmętnienie soku. To powoduje praktycznie całkowitą redukcję błonnika pokarmowego istotnego w regulacji pracy jelit i oczyszczaniu organizmu z toksyn. Co więcej, znacznie spada zawartość polifenoli, substancji pełniących rolę przeciwutleniaczy, a tym samym istotnego czynnika w profilaktyce chorób nowotworowych. Zmniejsza się również zawartość cennych minerałów, w tym potasu, ważnego składnika w regulacji ciśnienia krwi. Wysoka temperatura stosowana do utrwalenia soków niszczy część witamin. Szczególnie narażona na jej niekorzystny wpływ jest witamina C. Takimi sokami nie da się zastąpić porcji świeżych warzyw czy owoców. Więcej wartościowych składników występuje w sokach naturalnie mętnych i przecierowych, które też są dostępne, ale znacznie rzadziej.
Najlepszy świeży
Soki, które po wyciśnięciu nie były poddane obróbce termicz¬nej są najbardziej wartościowe. Możemy je kupić, ale wtedy należy je wypić tego samego dnia. Można też przygotować soki samodzielnie. Domowym sposobem produkcji soków były do niedawna sokowirówki. Ten sposób przygotowania pozbawiał je jednak części błonnika i enzymów. Obecnie dosępne są blendery,wyciskarki, pozwalające na uzyskanie jeszcze cenniejszego produktu. W blenderach, wyciskarkach nie dochodzi do wzrostu temperatury, a to pozwala zachować aktywność enzymów zawartych w warzywach i owocach oraz zmniejszyć straty witamin. Ponadto możemy w nich wyciskać również warzywa liściaste, które dają soki cenne w profilaktyce wielu schorzeń. Mają też ciekawe walory smakowe.
Jeśli mimo wszystko decydujemy się na kupowanie soków pamiętajmy: im większy dodatek cukru tym więcej pustych kalorii. Podczas zakupów uważnie czytajmy etykiety, sprawdzajmy skład produktów i kaloryczność. Kupując soki warzywne przeczytajmy, ile zawierają soli kuchennej. Kupujmy te, gdzie jest jej najmniej, szcze-gólnie gdy mamy nadciśnienie tętnicze. Zachęcamy jednak do samodzielnego przygotowywania soków chcąc zdrowo się odżywiać.
Koktail na wzmocnienie kości – cukiniowo-rzodkiewkowo-szczypiorkowy z jogurtem
Sok z cukinii, rzodkiewki i szczypiorku wymiesza¬ny z jogurtem to doskonałe źródło wapnia – składnika mineralnego niezbędnego dla prawidłowej masy i struktury kości, Warto zaznaczyć, że wapń z jogurtu jest najlepiej wchła¬niany, gdyż występuje tu razem z laktozą.
Składniki:
1 cukinia ,10 rzodkiewek, szczypiorek jogurt naturalny 5 listków pietruszki zielonej
Wykonanie:
Cukinię obrać i wydrążyć pestki. Rzodkiewki umyć, pozbawić korzonków i liści. Szczypiorek umyć. Wszystkie warzywa zmiksować blenderem. Do jednolitego musu dodać jogurt. Dokładnie wymieszać. Przed podaniem posypać drobno posiekaną natką z pietruszki.
