Nie tylko szczepionka na covid-19 jest głównym osiągnięciem nauki minionego roku. Udało się zrealizować więcej ważnych dla ludzkości projektów. O tym, co zasługuje na szczególną uwagę, mówi jeden z twórców pierwszej polskiej strony z naukowymi materiałami VOD, Platformy Nauki, Szymon Turcza w opracowanej liście dziesięciu najważniejszych wydarzeń zeszłego roku.
10. Rozwój technologii druku 3D
Druk 3 D to zdecydowanie rozwiązanie przyszłości w wielu dziedzinach. W 2020 roku nastąpił jego duży rozwój, wielkie nadzieje wiążę się chociażby z medycyną. Od lat próbowano już drukować części ciała np. protezy. Części np. szkieletu, można już bez problemu łączyć z naszym ludzkim ciałem. Głośną sprawą było drukowanie we Włoszech elementów respiratorów właśnie za pomocą tej technologii.
9. Opracowanie i wdrożenie metodologii analizy map promieniowania reliktowego
Profesor Krzysztof M. Górski z Uniwersytetu Warszawskiego opracował oraz wdrożył metodę analizy map promieniowania reliktowego. Są one kluczowe dla poznania wczesnych etapów ewolucji Wszechświata. Górski od lat pracuje nad odkryciami w dziedzinie kosmologii obserwacyjnej, a jego ostatnie wdrożenie w dużej mierze pomoże zbadać najstarsze zmiany jakie zaszły przy powstawaniu świata. Chocć jest to wręcz niewyobrażalne, by cofnąć się o wiele miliardów lat wstecz, to dzięki jego badaniom, naukowcy mogą dokładnie zbadać aż 13,8 miliardów lat historii Wszechświata po Wielkim Wybuchu!
8. Platforma Nauki – popularyzacja nauki w przystępnej formie video dla każdego
Nie sposób nie pochwalić się, oczywiście z przymrużeniem oka, naszym prywatnym osiągnięciem, jakim jest stworzenie od A do Z miejsca w internecie, gdzie widzowie w przystępnej formie filmów, mogą poszerzać swoją wiedzę na wiele tematów, tych poważniejszych jak i bardziej ciekawostkowych. Polskie wynalazki, wynalazcy ale i najnowsze osiągnięcia oraz rozmowy z naukowcami, to tylko część tematów jakie uwzględnia projekt Platforma Nauki, który bezpłatnie dostarcza materiały do oglądania na życzenie.
7. Nauka o klimacie i wzrost świadomości klimatycznej
Rok 2020 na pewno odznacza się wzrostem świadomości ludzi na temat tego, ile jeszcze nam zostało do katastrofy klimatycznej. Zegar Metronome na Manhattanie wskazuje, że jest to tylko 7 lat! Wtedy temperatura Ziemi wzrośnie o 1,5 stopnia Celsjusza i nie da się już odwrócić szkodliwych zmian na Ziemi. W końcu zaczęliśmy bardziej świadomie podchodzić do tematu zanieczyszczeń, przyglądać się recyklingowi (który nota bene prawie nie istnieje i jest kroplą w morzu potrzeb). Zaczęliśmy interesować się odnawialnymi źródłami energii, także dla własnego użytku. Najważniejsze jednak jest lobbowanie aby największe firmy świata się zmieniały, bo to one odpowiadają za 70 % zanieczyszczeń. Uważamy, że wzrost
naszej świadomości i to, że w końcu martwimy się, jaki świat zostawimy naszym dzieciom, jest szalenie ważne.
6. Szczepionka na COVID-19
2020 rok naznaczony jest pandemią koronawirusa. Z naukowego punktu widzenia, ogromnym osiągnięciem jest wynalezienie i to przez kilka firm, szczepionki na ten rodzaj wirusa. Zazwyczaj praca nad szczepionkami trwa nawet kilka lat, tym razem nie mogliśmy czekać, cały świat potrzebuje tej szczepionki i udało się ją stworzyć. Dla medycyny był to priorytet zeszłego roku.
5. Nobel za badania nad czarnymi dziurami
Roger Penrose, Richard Genzel i Andrea Ghez otrzymali w 2020 roku Nobla z fizyki za wykazanie, że istnienie czarnych dziur wynika z ogólnej teorii względności. Badacze dzięki korzystaniu z największych teleskopów świata dostarczyli dowodów na to, że w centrum Drogi Mlecznej istnieje supermasywna czarna dziura. Ich wyniki pozwolą na dalsze poszukiwanie gęstych i supermasywnych obiektów także poza naszą galaktyką.
4. Akademia fact-checkingu stowarzyszenia Demagog.pl i zwrot nauki w stronę identyfikacji fake-news’ów
Bardzo ważnym trendem, według nas podobnie jak wzrost świadomości klimatycznej, jest uczenie, jak odróżniać prawdę od fałszu. W dobie obecnych wszędobylskich mediów i ciągłego napływu informacji, na jaki jesteśmy narażeni praktycznie 24/7, niezwykle istotne jest, by wiedzieć, co jest prawdą, a co po prostu kłamstwem. Stowarzyszenie demagog.pl dzięki wieloletniemu doświadczeniu w fact-checkingu, uczy weryfikacji informacji, oceniania wiarygodności źródeł oraz walki z fake newsami. Uważamy, że taka edukacja powinna być obowiązkowa dla każdego.
3 „Nożyczki genowe” na miarę nobla Emmanuelle Charpentie i Jennifer A. Doudna.
W 2020 roku w końcu doceniono pracę Emmanuelle Charpentie i Jennifer A. Doudna, które już kilka lat temu opracowały „genetyczne nożyczki”. Dzięki temu odkryciu naukowcy są w stanie wprowadzać w określone sekwencje DNA, bardzo specyficzne modyfikacje, co może zmieniać DNA roślin, zwierząt czy mikroorganizmów. W praktyce dla nas jest to szansa na nowe terapie przeciw nowotworom oraz postęp w leczeniu chorób genetycznych. Czyli coś, na co wszyscy czekamy.
2. Nowa metoda wytwarzania mRNA rodem z Polski
Na początku minionego roku naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego pod kierunkiem dr. hab. n. chem. Jacka Jemielitego, opisali nową metodę wydajnego wytwarzania informacyjnych RNA (mRNA). Różnią się one rodzajem pierwszego transkrybowanego nukleotydu. Publikacja ich wyników badań na łamach „Nucleic Acids Research”, zyskała status przełomowej dla rozwoju nauki. Co to oznacza dla ludzkości w praktyce? Chodzi oczywiście o walkę z nowotworami, rzadkimi chorobami genetycznymi czy wirusami.
1. Kodowanie ANS stworzone w Polsce zostało językiem światowej elektroniki
Dr Jarosław Duda z Uniwersytetu Jagiellońskiego stworzył metodę kodowania ANS, która stała się podstawowym językiem elektroniki, komputerów, smartfonów, ale także niedługo cybernetyki i robotów. To tak jakby porównać, że język angielki jest nieoficjalnie używany jako ten „światowy”, a ANS jest teraz oficjalnym językiem w świecie komputerowym. Jest to olbrzymie osiągnięcie! ANS jest przykładem tzw. kodowania entropijnego, które jest analogiczne do tłumaczenia ciągów podstawowych liter (bitów) na ciągi słów (symboli, zdarzeń), które mają już konkretne znaczenia. Więcej na temat ANS można dowiedzieć się z filmu na platformanauki.pl:
https://platformanauki.pl/filmy/kodowanie-ans,89
Cieszy nas, że wiele osiągnięć w świecie nauki jest udziałem Polskich naukowców. To dowód na to, że mamy w kraju wspaniałych specjalistów i o nich oraz ich projektach chcemy szerzyć wiedzę poprzez naszą Platformę. – mówi XYX z Platformy Nauki.
Platforma Nauki jest finansowana w ramach umowy nr SONP/SN/466713/2020 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność w ramach Społecznej Odpowiedzialności Nauki.
Platforma Nauki: projekt udostepniający użytkownikom treści video i audio (podcasty) dotyczące zagadnień naukowych. Materiały realizowane są w kilku seriach, każdą z nich charakteryzuje zupełnie inny format, ton w jakim jest produkowana i poruszane zagadnienie.
www.platformanauki.pl