Wprowadźmy Powszechny System Referendalny w ramach ewolucji systemu demokratycznego!
Autor: Renata Kamińska
Nie jest tajemnicą, że system referendalny ogranicza władzę polityków zwiększając nad nimi kontrolę, co skutkuje zmniejszeniem korupcji i marnotrawstwa, a także redukuje liczebność administracji i nadmierną biurokrację.
Artykuł czwarty Konstytucji można czytać z lubością i marzeniem, którego spełnienie wydaje się nieuchronne, a jednocześnie coraz bliższe:
„1. Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu.
2. Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio”.
Wbrew potocznym opiniom Polacy to mądry, pracowity i waleczny naród, świadomy swojej roli i celów do osiągnięcia. Ci, co twierdzą inaczej, widzą jedynie patologie, a być może są i tacy, którzy swój kraj zdradzają dla obcych interesów i własnych korzyści. Nowoczesność jest symptomem rozwoju, ale nie koliduje z wiernością chrześcijańskiej tradycji, która w wielu krajach świata, zwłaszcza tych niedemokratycznych, narażona jest na dyskryminację, a wyznawcy religii są prześladowani. Brak korzeni, zasad i wartości prowadzi do utraty tożsamości narodowej i upadku społeczeństwa. Jesteśmy wspaniałym i dumnym narodem, tylko wybierani przez nas przedstawiciele nie zawsze dbają o naszą pomyślność i dobro Ojczyzny. Na szczęście można to systemowo zmienić i czas już na taką zmianę.
Podstawowym narzędziem demokracji bezpośredniej, bo ona stanowi panaceum na bolączki naszej władzy, jest REFERENDUM. A zatem wprowadzenie w Polsce POWSZECHNEGO SYSTEMU REFERENDALNEGO będzie spełnieniem marzenia z artykułu czwartego. I nie jest to utopia, ponieważ doświadczyliśmy już „cudu”, który zakończył epokę komunizmu w Polsce.
Władza w demokratycznym państwie to odpowiedzialne podejmowanie decyzji zarządczych dla dobra obywateli i całego społeczeństwa, za jego zgodą, zgodnie z jego interesem i wolą, a nie odwrotnie. Ten, kto tego nie rozumie, nie powinien sprawować władzy. Demokratyczna władza nie może być dominacją jednych nad drugimi, nie może prowadzić do podziału: „my i oni”, a już niedopuszczalna jest sytuacja, kiedy partyjna klika rządzi całym narodem. W Sejmie powinna zasiadać elita społeczeństwa składająca się z ludzi mądrych, solidnie wykształconych, o wzorowej kulturze osobistej. Rada Ministrów powinna składać się z kompetentnych i doświadczonych specjalistów ze zdolnościami zarządczymi. Niezależni sędziowie powinni reprezentować wartości według najwyższych standardów etycznych. Wymienione powinności to adekwatność kompetencji i predyspozycji ludzi do powyższych zadań.
W nowym systemie każde referendum musi być poprzedzone rzetelną i obiektywną kampanią przedreferendalną, która będzie pełnić rolę edukacyjną i opiniotwórczą, motywującą do polemiki i udziału w referendum. Oparta na faktach i argumentach różnych ugrupowań – wiarygodna, będzie odpowiedzialna za sprawiedliwe i efektywne funkcjonowanie państwa, społeczeństwa i gospodarki.
Dlatego należy rozszerzyć trójpodział władzy o władzę medialną obejmującą media publiczne i społecznościowe, prywatne i państwowe. Regulacje dotyczące czwartej władzy powinny zostać zapisane w nowym rozdziale Konstytucji RP, a jej zmiana być przedmiotem kilkuletniej pracy najwybitniejszych autorytetów w dziedzinie prawa konstytucyjnego uwzględniającej konsultacje społeczne różnych środowisk, samorządów, organizacji i społecznych inicjatyw. Potrzebna jest również zmiana ordynacji wyborczej i ustaw o referendach.
Powszechnie i sprawnie przeprowadzane referenda doprowadzą do wyeliminowania większości patologii, jakie mają miejsce w ośrodkach władzy w Polsce. Zwłaszcza referenda zgłaszane przez samego suwerena, który ustala treść pytań i zbiera wymaganą liczbę podpisów pod wnioskiem o referendum. Władza zaś musi w określonym terminie takie referendum zorganizować, po czym w przewidzianym na to czasie wdrożyć wynik głosowania, który jest bezwzględnie obowiązujący. Referenda mogą być bezprogowe, których wynik jest wiążący niezależnie od liczby osób biorących w nich udział, bądź referenda z określonym progiem wyborczym. Zasady dotyczące progów wyborczych powinny być przedmiotem społecznej debaty. Ustalenia te mogą podlegać zmianie wraz z rozwojem systemu referendalnego.
Nie jest tajemnicą, że system referendalny ogranicza władzę polityków zwiększając nad nimi kontrolę, co skutkuje zmniejszeniem korupcji i marnotrawstwa, a także redukuje liczebność administracji i nadmierną biurokrację. Można by nawet rzec, że zaburza prowadzenie polityki i przeszkadza politykom w rządzeniu – choćby dlatego, że wydłuża proces legislacyjny redukując jednocześnie liczbę aktów prawnych na rzecz ich jakości. I taka jest właśnie rola referendów. Trzeba zatem przywołać służebną wobec narodu rolę polityków, którzy są powołanymi i zatrudnionymi przez suwerena zarządcami jego państwa. System partyjny uległ dewaluacji, a partie polityczne w nowym systemie mogłyby wywierać wpływ na kształtowanie polityki państwa jedynie poprzez referenda. System referendalny przywraca prawidłowe relacje między narodem i jego przedstawicielami. Przywraca normalność w państwie.
Poza istotnym wpływem na sferę rządzenia, system referendalny spełnia niezwykle ważne zadania społeczne. Przede wszystkim, oddaje państwo obywatelom, którzy z pełną świadomością i zaangażowaniem stają się odpowiedzialni za swój kraj, za swoją własność i tożsamość. Pełni również funkcję edukacyjną poprzez kampanie przedreferendalne, w ramach których mają miejsce publiczne debaty na rzeczowe argumenty wszystkich stron, a obywatele otrzymują rzetelną informację dotyczącą przedmiotu referendum. W ten sposób społeczeństwo ustala zasady funkcjonowania państwa i podejmuje decyzje zgodnie z wyznawanymi wartościami, co eliminuje potrzebę ulicznych protestów. Należałoby również zastanowić się nad zakresem decyzji, które mogą, muszą lub powinny być przedmiotem referendum na poziomie lokalnym, wojewódzkim, czy ogólnonarodowym.
Możliwość wpływania na treść referendum, na prace legislacyjne, a zatem wpływ na prowadzoną w kraju politykę gospodarczą i społeczną, także zagraniczną, poprzez inicjatywę i weto obywatelskie skutkujące referendum, wprowadza poczucie sprawczości i moc decydowania o swoim losie oraz nadaje sens życiu społecznemu eliminując poczucie bezsilności, bezradności i beznadziei. To rozwój społeczeństwa obywatelskiego, aktywnego i zaangażowanego w sprawy decydujące o jakości i poziomie jego życia, mającego wybór i podejmującego świadome decyzje. To rozwój człowieczeństwa opartego na wolności i wolnej woli każdego człowieka.
Wprowadźmy Powszechny System Referendalny w ramach ewolucji systemu demokratycznego i demokracji bezpośredniej!
