Z okresem Bożego Narodzenia, na stałe związany jest biały gość z czerwonym marchewkowym nosem, który wykonany jest ze śniegu. To wokół niego bawiły się dzieci i przy nim jedzono bigos po noworocznych kuligach. Krótko mówiąc, jest to figura wykonana ze śniegu symbolizująca nieprzyjazną porę roku, czyli zimę.
Z trzech kul
Tradycyjny bałwan składa się z trzech kul śniegowych ustawionych na sobie, tworzących poszczególne części ciała. Oczy, usta i guziki wykonuje się z węgielków, zaś nos zrobiony jest z marchewki. Ręce tego śniegowego luda robiono zawsze z gałęzi, natomiast nakrycie głowy stanowi garnek bądź wiadro. Czasami bałwan trzyma też miotłę, lub jak to czyniono w osiemnastym wieku grabie.
Historia
Najstarsze historyczne ślady po bałwanach sięgają czternastego stulecia.
Pierwszy w dziejach bałwanek, pojawia się w datowanym na rok 1380 manuskrypcie przechowywanym w Bibliotece Królewskiej w Hadze. A jest to bałwanek, którego usadzono na ruszcie tuż nad garnkiem pełnym rozżarzonych węgielków. Podobno symbolizował on złego pana, któremu podległa była ludność Hagi. Bałwan z manuskryptu pokutował w ten sposób za nieobyczajność i złe zachowanie. Gdy w roku 1511, ogromne śnieżyce otuliły Brukselę gęstą pierzyną śniegu, ponad pięćdziesiąt brukselskich skrzyżowań zajęły całe grupy śniegowych bałwanków, pokazujących podróżnym jak prowadzi droga.
Dziś także lepienie bałwanka, stanowi radosną zabawę nie tylko naszych najmłodszych. W szkole podstawowej numer 9 w Skarżysku -Kamiennej, taki zimowy element, wykonany jest z plastikowych kubków. Symbolizuje on zimę i ukochane wszystkim sercom święta Bożego Narodzenia.
Ewa Michałowska – Walkiewicz
