Historia o Bożym Narodzeniu
Jasełka, to barwne widowiska, które przedstawia historię o Narodzeniu Pana Jezusa w Betlejem. Jest ono wzorowane na pochodzących z wieków średnich misteriach franciszkańskich. Ważnym aspektem jest ich nazwa, która wywodzi się od staropolskiego słowa jasło oznaczającego żłób. Jasełka rzadziej nazywane są też szopką, a na terenach pogranicza polsko-ukraińskiego, betlejemskim wertepem. Do największych ulicznych jasełek na świecie zaliczany jest Orszak Trzech Króli.
Na takie piękne Jasełka, zaprosiła naszą redakcję pani dyrektor Szkoły Podstawowej numer 9 im. Włodzimierza Sedlaka w Skarżysku – Kamiennej Renata Bilska.
Jasełka w Szkole Podstawowej numer 9 im. Włodzimierza Sedlaka w Skarżysku – Kamiennej
Pani dyrektor Szkoły Podstawowej numer 9 im. Włodzimierza Sedlaka w Skarżysku – Kamiennej Renata Bilska.
W trzynastym wieku w Greccio
Za twórcę przedstawień jasełkowych, uważany jest św. Franciszek z Asyżu. On to pierwszą taką inscenizację, zaaranżował w 1223 roku w Greccio. Zwyczaj ten przywędrował z Włoch do Polski w szesnastym stuleciu. Jasełka stały się często zbieżne z kolędowaniem, które stanowi nieodłączny element słowiańskiego folkloru.
Ich treścią była historia narodzenia Jezusa w Betlejem i chytrego planu króla Heroda, czego finałem była rzeź niewiniątek. Początkowo figury Dzieciątka, jego rodziców i króla, były nieruchome. Za sprawą zakonów franciszkańskich i bernardyńskich, wprowadzono w ich miejsce kukiełki i marionetki.
Jasełka w Szkole Podstawowej numer 9 im. Włodzimierza Sedlaka w Skarżysku – Kamiennej
Jasełka w Szkole Podstawowej numer 9 im. Włodzimierza Sedlaka w Skarżysku – Kamiennej
Osiemnaste stulecie
W pierwszej połowie XVIII wieku, biskupi polscy zakazali wystawiania jasełek w kościołach. Przyczyną tego było coraz szersze przenikanie do treści przedstawień scen i postaci o charakterze ludowym i politycznym. Z szopkami zaczęli wówczas kolędować poza murami świątyń żacy, czeladnicy itp. Dały one początek wędrownym teatrzykom ludowym o świeckim charakterze. Teksty jasełkowe, były wówczas gwarowymi, tak by docierały do najbiedniejszej i najskromniejszej ludności. Jasełka występowały też w kościele protestanckim, czego przykładem były wystawiane na protestanckim Pomorzu. Jasełka te były ośmioaktowym przedstawieniem słowno-muzycznym, w trakcie którego recytowano teksty, śpiewano kolędy wspólnie z wiernymi.
Warto jest zatem pamiętać o historii Jasełek i wspólnie uczestniczyć z aktorami biorącymi w nich udział.
Ewa Michałowska – Walkiewicz