OSTATNI MIESIĄC WYSTAWY “ŚWIAT TORUŃSKIEGO PIERNIKA”
Dużym powodzeniem cieszyła się nasza wystawa ” Świat toruńskiego piernika”, którą od marca br odwiedziło już ponad 7400 osób. Interaktywny charakter wystawy, możliwość samodzielnego wypieku ozdobnych pierników o tradycyjnych kształtach, degustacja wyrobów Fabryki Cukierniczej “Kopernik” S.A., a przede wszystkim sama tematyka, sprawiły, że popularność tego przedsięwzięcia jest bardzo wysoka. W okresie wakacyjnym w warsztatach wypieku piernika uczestniczyły całe rodziny.
Wystawa, opracowana przez Muzeum Okręgowe w Toruniu, zaprojektowana została na kształt stylizowanej drewnianej kogi (żaglowca handlowego), nawiązującej do żaglowców handlowych pływających po Morzu Bałtyckim i Północnym do XVI wieku. W jej wnętrzu zaaranżowano średniowieczny kram piernikarski, sklep z przełomu XIX i XX w. oraz XVI-wieczną piekarnię.
Na wystawie prezentowane są oryginalne zabytkowe obiekty muzealne (m.in. eksponaty słynnej toruńskiej kolekcji kunsztownie rzeźbionych form piernikowych, późnośredniowieczne naczynia: drewniane, gliniane i kamionkowe, a także cynowe kufle i kubki oraz formy do babek i cukierków z przełomu XIX i XX wieku). Ważnymi elementami ekspozycji są również możliwe do dotykania i oglądania kopie przedmiotów (np. kopie form piernikowych, skrzynki i opakowania, współczesne stylizowane naczynia). Ekspozycję uzupełniają pomoce dydaktyczne, aromatyczne i egzotyczne przyprawy, plansze informacyjne, archiwalne zdjęcia i plakaty oraz ucharakteryzowane na piekarza, kramarkę, kupca i sklepikarkę manekiny. Poznawanie fascynującej historii toruńskiego piernikarstwa rozpoczyna się od czasów średniowiecza i organizacji cechowej rzemieślników, kontynuowane jest poprzez prezentację okresu przemysłu po współczesność.
Zachęcamy do odkrywania smaku toruńskiego piernika zarówno gości indywidualnych jak i grupy jeszcze tylko do końca sierpnia b.r.
ZABYTKOWA KROPIELNICA NA MUZEALNEJ WYSTAWIE
W trakcie wykopalisk na Burku prowadzonych przez mgr Eligiusza Dworczyńskiego zostały odkryte relikty kościoła szpitalnego pod wezwaniem Ducha Świętego, który istniał przed laty na Przedmieściu Większym (dzisiejszym Burku) w Tarnowie.
Kościółek ten pełnił funkcję kaplicy szpitalnej (przytułku dla ubogich). Ufundowali go rajcy miasta Tarnowa w 1448 r. Początkowo kościół był drewniany. Dopiero w 1664 r. wybudowano na tym samym miejscu kościół nowy „murowany z cegły”. W roku 1789 cyrkuł tarnowski zwrócił się do konsystorza biskupiego w Tarnowie o przekazanie go na cele świeckie. W czasie wojny tureckiej (1787-1788) kościół zamieniono na magazyn wojskowy, po wojnie zaś przeznaczono na „salę teatralną”. W 1791 r. ostatecznie zadecydowano o jego przeznaczeniu na użytek świecki. W latach 1810-1821 kościół został rozebrany.
Najbardziej okazały zabytkiem z wyposażenia tego kościoła jest granitowa kropielnica, która została przekazana do Muzeum i prezentowana jest na wystawie w budynku Rynek 3. Jest to chyba najcięższy artefakt jaki muzeum posiada ponieważ waży blisko pół tony zaś jego ulokowanie na wystawie było nie lada wyzwaniem. Zdaniem Eligiusza Dworaczyńskiego zabytek jest nie późniejszy niż 2 poł. XV., jest więc świadkiem wielu stuleci istnienia naszego miasta.
PLANY BADAWCZE ARCHEOLOGÓW TARNOWSKIEGO MUZEUM
– Wykopaliska w Pasiece Otfinowskiej –
Osada w Pasiece Otfinowskiej, położona w dolinie Dunajca, odkryta została w 1988 roku. Podczas ratowniczych badań wykopaliskowych prowadzonych w latach 1989-1991 znaleziono pozostałości po chatach i towarzyszących im piwniczkach, schowkach, jamach zasobowych i odpadkowych. Oprócz zazwyczaj spotykanych na osadach fragmentach naczyń glinianych, w Pasiece Otfinowskiej znaleziono też przęśliki gliniane, ciężarki tkackie, młoteczki rogowe i kościane, paciorki gliniane i szklane oraz fragmenty przedmiotów wykonanych z żelaza i brązu (m.in. uchwyt lusterka). Większość tych zabytków prezentowana jest obecnie na wystawie w siedzibie Muzeum (Rynek 3). Najważniejszym odkryciem były jednak ślady najstarszego w dolinie Dunajca wytopu żelaza, po którym pozostały fragmenty żużla żelaznego sugerujące, że jest to osada o charakterze produkcyjnym (hutniczym).
Po ponad 20 latach Muzeum Okręgowe w Tarnowie powróciło do Pasieki prowadząc badania wykopaliskowe w roku 2013 i 2014. Najciekawszym zabytkiem odkrytym w tym ostatnim roku była zapinka wykonana z brązu służąca do spinania szat na ramionach oraz fragment malowanego miniaturowego naczyńka toczonego na kole. Wśród odkrytych zabytków widoczne są wpływy ze strefy osadnictwa celtyckiego z okolic podkrakowskich, są także takie, które świadczą o dalekosiężnym handlu z południem Europy. Zabytki odkryte podczas badań pozwalają na datowanie osady w Pasiece Otfinowskiej na I wiek przed naszą erą i początki naszej ery. Osada hutników uległa zniszczeniu około początków naszej ery, co potwierdza obecność w odkrywanych wypełniskach jam i chat śladów spalenizny
Archeolodzy z Muzeum przygotowują się już do 6 sezonu wykopaliskowego w tym niezwykłym miejscu.. Muzealnicy maja nadzieję, ze tym razem znajdą pozostałości po piecu hutniczym.
– Wisła odsłania prahistoryczne znaleziska –
Od roku 1998 pan Artur Gołąb co jakiś czas przynosi do Muzeum znaleziska znad Wisły (znajdowane na żwirowej plaży wiślanej) w miejscowości Demblin. Zwykle jest to kilkadziesiąt fragmentów ceramiki z różnych okresów pradziejów. Znalezisko z lipca tego roku jest wyjątkowe z tego względu, że fragmenty ceramiki dały się wykleić w jedno naczynie – kulisty garnek z 4 symetrycznie umieszczonymi w górnej części brzuśca maleńkimi uszkami przekłutymi poziomo. Prawdopodobnie posiadało jeszcze szyjkę, ale to trudno stwierdzić podobnie jak dokładnie umiejscowić chronologicznie to naczynie, gdyż jego powierzchnia jest mocno wytarta i zagładzona przez wodę. Pewnym jest to, że wiązać należy je z okresem neolitu. Być może jest wytworem ludności tzw. kultury ceramiki sznurowej (III tysiąclecie pne.), ale może też być wcześniejsze, np. kultury pucharów lejkowatych (3700 – 1900 pne.), lub tzw. kultury amfor kulistych (3100 – 2600 pne.).
Znalezione przez te wszystkie lata zabytki najpewniej pochodzą ze zniszczonych przez Wisłę stanowisk archeologicznych z jej lewego brzegu i zostały przywleczona przez wodę, która podmywając brzeg „zabiera” ze sobą artefakty.
Kolejnym nowym odkryciem w tym miejscu jest kość, zapewne mamuta, wypłukana przez wodę.
www.muzeum.tarnow.pl