Powstały 9 grudnia 1949 roku Polski Uniwersytet na Obczyźnie – spadkobierca ideowy (utworzonego w grudniu 1939 roku) Polskiego Uniwersytetu Zagranicą w Paryżu, który za zgodą i przy poparciu władz Rzeczypospolitej Polskiej na Obczyźnie uzyskał w grudniu 1952 roku pełnię akademickich praw przedwojennych szkół wyższych – to obecnie jedyna polska uczelnia działająca poza granicami Polski, która kształci polskich studentów i doktorantów od wielu lat.
Tradycja PUNO jest niewątpliwie imponująca i poniekąd odzwierciedla ona dzieje Polski oraz emigracji Polek i Polaków po Drugiej Wojnie Światowej.
Od ponad 30 lat PUNO posiada status organizacji charytatywnej w Wielkiej Brytanii, mimo licznych starań o włączenie tej placówki do polskiego systemu szkolnictwa wyższego.
Przypomnijmy tutaj, iż ideą założycieli PUNO była pełna integralność tego emigracyjnego uniwersytetu z polskim systemem edukacji, zaś status charytatywny uczelnia przyjęła w Wielkiej Brytanii z konieczności. W konsekwencji PUNO działa już przez ponad trzy dekady w zawieszeniu, ani jako część polskiego ani brytyjskiego szkolnictwa wyższego, bez formalnego uznania działalności zarówno dydaktycznej jak i naukowej.
Intencją Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie, który po wojnie odtworzył polski uniwersytet w Londynie, nadał mu w 1952 roku prawa uczelni publicznej oraz objął swoją opieką, było działanie PUNO pod opieką władz polskich. PUNO miał być uczelnią zintegrowaną z całością polskiego systemu edukacyjnego, w tym systemu szkolnictwa wyższego i miał działać pod opieką rządu polskiego.
Obecna sytuacja ma się teraz radykalnie zmienić i wizja Ojców-Założycieli PUNO ma zostać wreszcie zrealizowana. Dzięki staraniom obecnego rektora PUNO, prof. Tomasza Kaźmierskiego i grupy inicjatywnej (niżej podpisani), Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie wraca niejako z emigracji do Ojczyzny. Po długich negocjacjach z polskimi władzami nauki i szkolnictwa wyższego, które miały na celu znalezienie optymalnego rozwiązania dla PUNO, doszło do konsensusu w sprawie włączenia PUNO do polskiego systemu edukacji na szczeblu uniwersyteckim.
Dążąca do pełnej reorganizacji, polska uczelnia w Londynie otrzymała nie tylko poparcie, ale i gwarancje władz w Warszawie na funkcjonowanie na polskich prawach uniwersyteckich, z jednoczesnym utrzymaniem jej szczególnego statusu uczelni emigracyjnej.
Obecnie jawi się przed PUNO ogrom pracy, ale bynajmniej nie zaczynamy od zera. Jesteśmy optymistami i cieszymy się na nadchodzące wyzwanie, zdając sobie doskonale sprawę ze szczególnej roli naszego uniwersytetu, który pozostanie tylko geograficznie na obczyźnie.
Tak więc, polski uniwersytet w Londynie realizuje obecnie historyczną wolę jego Ojców-Założycieli: kształcenie Polaków rozsianych po całym świecie, ale w ramach polskich standardów uniwersyteckich i na równych prawach z innymi polskimi uczelniami.
Dodatkowo mamy ambicję pełnienia roli ośrodka dla badań naukowych nad historią i szeroko pojętą kulturą polskiej emigracji w Europie i na świecie na przestrzeni wieków.
Profesor Ryszard Chmielowiec,
Mgr Beata Howe,
Profesor Zbigniew Judycki,
Rektor PUNO, profesor Tomasz Kaźmierski,
Prorektor-elekt PUNO, dr Marek Laskiewicz
Profesor Mirosław Matyja,
Profesor PUNO Joanna Pyłat
Profesor Mirosław Wyszyński,
Dr Jan Znajdek
Londyn, 25 sierpnia 2021r
https://puno.edu.pl/