5 sierpnia br. w Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki w Warszawie (Przystanek Historia) odbyła się uroczysta prezentacja drugiej edycji albumu pt.: Zapomniana Historia Powstańczej Warszawy w Aktach Osobowych Archiwum Poczty Polskiej. Wydawnictwo to hołd, który Spółka – strażnik pamięci o historii Rzeczypospolitej – oddaje kolejnym nowoodkrytym bohaterom, uczestnikom Powstania Warszawskiego.
Album stanowi naturalną kontynuację ubiegłorocznej, pierwszej edycji wydawnictwa, odkrywając kolejne, dotychczas nieznane karty historii. Zaprezentowane zostały w nim sylwetki 22 Pocztowców, którzy przyłączyli się do walki o wolną Warszawę. Materiały przygotowywane na potrzeby wydawnictwa opracowywane były we współpracy z: Instytutem Pamięci Narodowej, Wojskowym Biurem Historycznym, Muzeum II Wojny Światowej i Urzędem do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. W prezentacji albumu wziął udział m.in. Tomasz Zdzikot, prezes zarządu Poczty Polskiej, Jan Kasprzyk, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz dr hab. Karol Polejowski, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. Podczas uroczystości prelekcję nt. Powstania Warszawskiego wygłosił dr Maciej Pieńkowski z Wojskowego Biura Historycznego, a wydarzenie uświetnił koncert piosenek powstańczych w wykonaniu tria wokalno-muzycznego.
Wiele mówi się na temat Harcerskiej Poczty Polowej, działającej podczas Powstania czy obrony Poczty w Gdańsku. O Pocztowcach-Powstańcach, odkrytych dzięki analizie akt osobowych znajdujących się w archiwum Poczty Polskiej, nie usłyszymy na lekcjach historii, nie dowiemy się z innych publikacji i książek. To cisi Bohaterowie, którzy tak jak inni Warszawiacy, z dumą i poświęceniem walczyli o wolność i godność Polaków, którą niemiecki okupant próbował odebrać naszym przodkom.
– Historia Poczty jest nie tylko historią naszej instytucji, ale przede wszystkim obrazuje kluczowe wydarzenia z dziejów Polski. To historia opowiedziana życiorysami naszych pracowników – konkretnych osób, znanych nam z imienia i nazwiska, które osobiście: brały udział w powstaniach, dały wyraz męstwa walcząc w przełomowych bitwach, jak Bitwa Warszawska i obu wojnach. Jako najstarsza firma w kraju, z blisko 500 letnią tradycją i tysiącami pracowników, którzy zatrudnieni są na terenie całego państwa, możemy powiedzieć, że chyba każdy bohaterski zryw, jaki miał miejsce w Polsce odbył się z udziałem Pocztowców. Ślady tego bohaterstwa odnajdujemy na co dzień w naszych cennych i wciąż niezbadanych archiwach. Zawierają one m.in. dokumenty składane w procesie rekrutacji i późniejsze, obrazujące przebieg całej pocztowej kariery. To właśnie w tych dokumentach, dokonując archiwizacji, zostały odnalezione teczki osobowe Pocztowców biorących udział w Powstaniu Warszawskim. W sierpniu 1944 roku z niezwykłą ofiarnością przyłączyli się do walki z niemieckim agresorem. Odkrywanie kolejnych akt w archiwach uświadamia nam, że to ta część powstańczej historii wymaga zbadania i popularyzacji. Wydając kolejne albumy, realizujemy naszą misję historyczną oraz odkrywamy historie ludzi, którzy walczyli za wolność naszą i naszej Ojczyzny – podkreślił Tomasz Zdzikot, prezes zarządu Poczty Polskiej.
Pracownicy Archiwum Poczty Polskiej wciąż odkrywają nowe, fascynujące i niezwykle cenne dokumenty historyczne. Biorąc pod uwagę mnogość archiwaliów Spółka planuje wydawać podobne albumy cyklicznie.
– Ta kartka pocztowa, niesiona przez łączników, zazwyczaj młodych ludzi przez ulice walczącej Warszawy była często – nie tylko dla walczących, ale przede wszystkim – dla ludności cywilnej jedyną możliwością pozyskania informacji i wiedzy, co się dzieje z ich bliskimi – podkreślił Jan Kasprzyk, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Poczta Polska podejmuje także inne inicjatywy mające na celu upamiętnienie wydarzeń z sierpnia 1944 roku. Wśród nich jest, m.in.: emisja znaczka pocztowego „70. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego”, „75. rocznica Powstania Warszawskiego”, kartka okolicznościowa emisji „Tobie Polsko! Powstanie Warszawskie 1 sierpnia 1944”, kartka pocztowa z nadrukowanym znakiem opłaty pocztowej emisji „Bohaterowie Szarych Szeregów”. Spółka od wielu lat wspiera także ogólnopolską akcję BohaterON – włącz historię!, mającą na celu upamiętnienie i uhonorowanie uczestników Powstania Warszawskiego. Wspólnie z PGE włączyliśmy się również w projekt aplikacji mobilnej „Tablice Pamięci”, której celem jest wyeksponowanie i nadanie należytej czci miejscom pamięci, m.in. tablicom i pomnikom upamiętniającym wydarzenia z czasów II Wojny Światowej. Pocztowcy angażują się dodatkowo w akcję sprzątania grobów Powstańców Warszawskich na Cmentarzu Wawrzyszewskim oraz na Cmentarzu Wojskowym, na warszawskich Powązkach.
