Sebastian Petrycy, urodził się w miesiącu marcu, ( żadne dostępne źródła nie podają którego dnia ) w roku 1554. Ta zasłużona osobistość, zmarła natomiast dnia 22 kwietnia lub 7 grudnia 1626 w Krakowie. Zapisał się on w naszej historii jako lekarz filantrop, filozof i tłumacz językowy.
Pochodzenie Sebastiana
Sebastian Petrycy, był synem Stanisława, pochodzącego z rodziny mieszczańskiej. Początkowe wykształcenie pobierał w rodzinnym mieście. Jego ulubionym przedmiotem była biologia. W roku 1583, ukończył on studia na Akademii Krakowskiej, które kontynuował na uniwersytecie w Padwie. Miało to miejsce w latach 1589-1590. Właśnie tam, Sebastian uzyskał doktorat z medycyny. Nigdy nie czuł się on dobrze za granicą zawsze za wszelką cenę chciał powrócić do ukochanego Krakowa.
W Krakowie
W roku 1588, Sebastian został profesorem retoryki na Wydziale Sztuk Wyzwolonych Akademii Krakowskiej. Starał się o nostryfikację swojego padewskiego dyplomu medycznego. Jednakże z obawy o zwiększoną konkurencję wśród do tej pory znanych lekarzy, Wydział Lekarski małodusznie nie dopuszczał do swego grona nowych członków i celowo wydłużał związane z tym formalności. Zniechęcony taką niesprawiedliwością Petrycy, wyjechał w roku 1591 do Lwowa. Tu ożenił się i osiadł, a co najważniejsze otworzył własną praktykę lekarską. Nie potrafił on odmówić pomocy medycznej biednym ludziom, od których oczywiście nie brał wynagrodzenia. Pomagał on dzieciom, a nawet bezinteresownie leczył je w ochronkach i ówczesnych Domach Dziecka.
Kłopoty
Wkrótce jednak z bliżej nie znanych nam przyczyn, nastąpił zgon żony oraz jedynej córeczki Zuzanny. W latach 1597-1599 prowadził proces o schedę po teściu. Nigdy przez te lata nie zapomniał o Krakowie, do którego powrócił w 1601 roku, gdzie objął on stanowisko lekarza przybocznego biskupa, krakowskiego kardynała Bernarda Maciejowskiego.
Na dworze
Wkrótce wiąże się on z kontrowersyjnym rodem Mniszchów. W roku 1606, Sebastian wraz z orszakiem Maryny Mniszchówny udał się na jej wesele z Dymitrem Samozwańcem w Moskwie. Cudem uniknął śmierci w rzezi Polaków, której tam dokonali Rosjanie. Został on przez Rosjan pojmany i przez rok przebywał w więzieniu. W czasie pobytu w Moskwie, ginie bez wieści jego młodszy syn Gabriel.
Kolejny powrót do Krakowa
W 1603 roku, otrzymał on ostatecznie zezwolenie na przyjęcie do Wydziału Lekarskiego. W latach 1608-1615, wykładał medycynę na Akademii Krakowskiej, nie rezygnując z pracy lekarskiej, której nie zaprzestał wśród biedoty i pospólstwa. Jego starszy syn Jan Innocenty Petrycy, również został profesorem Akademii Krakowskiej.
Twórczość Sebastiana
W czasie uwięzienia w Moskwie dokonał on tłumaczenia wierszy Horacego, wydanego w roku 1609. Zasłynął on także adaptacją pism Arystotelesa, Rzeczpospolita Polska sposobem Arystotelesowym ułożona. Jest jednym z głównych polskich filozofów renesansowych i twórcą rodzimej terminologii. Próbą przełożenia pojęć greckiej filozofii na język polski, były Przydatki Arystotelesowe, Ekonomiki, Polityki oraz Etyki. Był zwolennikiem umiarkowanego racjonalizmu i empiryzmu.
Ten wielki człowiek, który potrafił schylić się nad każdym biednym i potrzebującym, pisał też wiele pieśni i psalmów tworzonych na chwałę Boga i opiewających piękno Polski, a przede wszystkim Krakowa.
Ewa Michałowska – Walkiewicz
[email protected]
