Porcelana, czyli kolejna wizyta w muzeum

Podziwiając wynalazek Chińczyków

Redakcja Polish News, po raz kolejny wybrała się do prywatnego muzeum pani Natalii Pirosińskiej, która poświęcając nam swój cenny czas, snuła długie opowieści o historii tego chińskiego wynalazku.

 

Porcelanę wynaleźli Chińczycy prawdopodobnie już w początkach naszej ery. Na większą skalę rozpoczęli jej produkcję dopiero w VII wieku i szybko stała się ona bardzo popularna. W tym samym okresie znacznie wzrosła w Chinach popularność picia herbaty, a zatem można ją było spożywać z pięknie wykonanych filiżanek porcelanowych. VII wiek, jest zatem przyjęty jako początek historii porcelany. Na uwagę zasługuje fakt iż pierwsze wyroby porcelanowe miały seledynowy odcień. Dopiero z czasem stosując szereg odczynników chemicznych, Chińczykom udało się wyprodukować śnieżnobiałą porcelanę, dodatkowo dużo twardszą i bardziej wytrzymałą od poprzedniej.

Dzięki Marco Polo

Europa poznała porcelanę dzięki słynnemu podróżnikowi Marco Polo. Jedwabnym Szlakiem porcelanowe wyroby, docierały najpierw na dwory królewskie i do pałaców bogatych rodów. Chińczycy jednak pilnie strzegli receptury wykonania porcelany, dbając o własną wyłączność. Stopniowo zaś mieszkańcy Starego Kontynentu jako odbiorcy porcelany, odbiorcy stawali się coraz bardziej wymagający i nie wystarczały im już orientalne wzory porcelanowych filiżanek i dzbanków. Sprowadzana poza kontynent azjatycki porcelana była niezwykle droga, należy tu podkreślić iż bywały też czasy, gdy serwis porcelanowy był równowartością majątku ziemskiego liczącego kilka wsi. Nie bez powodu nazwano ją „białym złotem”.

Porcelana drezdeńska

Niemal od razu powstała pierwsza europejska fabryka porcelany w Miśni, leżącej niedaleko Drezna. Potem produkcja pojawiła się we Francji i Anglii. Początkowo jednak nie pomyślano o tworzeniu własnych, związanych z Europą dekoracji i dalej obowiązywały motywy chińskie. Dopiero kilkadziesiąt lat później zmieniono na ten temat zdanie.

W osiemnastym i dziewiętnastym stuleciu

W końcu w 1771 roku, receptura produkcji porcelany została upubliczniona. Od tego momentu fabryki porcelany powstawały dosłownie wszędzie. Z racji bliskości, do Polski porcelana dotarła do nas w 1783 roku i stworzono pierwszą fabrykę porcelany w Korcu. Słynne polskie rody wyposażały swoje pałace w ogromne serwisy porcelanowe liczące setki elementów. Fabryka Porcelany i Fajansu w Korcu na Wołyniu powstała z inicjatywy księcia Józefa Klemensa Czartoryskiego, była drugą po założonej przez Stanisława Augusta w Belwederze pod Warszawą wytwórnią tego cennego materiału na terenach dawnej Rzeczypospolitej. Jednym z jej pierwszych wyrobów były filiżanki z namalowanym widokiem fabryki w Korcu, które ówczesny dyrektor Franciszek Mezer przesłał w prezencie królowi Stanisławowi Augustowi. Równocześnie powstała kolejna polska fabryka porcelany w Ćmielowie, istnieje ona po dziś dzień. Porcelanowe tradycje są w Polsce bardzo silne, często wiążą się one z wiedzą, przekazywaną przez kolejne pokolenia.

Na zdjęciu prezentowana jest filiżanka i talerzyk na słodkie ciasto z porcelany bawarskiej, która do dziś wiedzie prym na bogatych salonach.

Ewa Michałowska – Walkiewicz