III powstanie śląskie, to nic innego jak zbrojne wystąpienie Polaków, rozpoczęte dnia 23 maja 1921 roku. Zakończone ono zostało w dniu 5 lipca tegoż samego roku. Miało ono na celu przyłączenie Górnego Śląska do nowoodrodzonej Polski, czemu sprzeciwiali się osiadli tam od pokoleń Niemcy.
Podobne działania zbrojne planowali Niemcy na wypadek niekorzystnego dla siebie wyniku głosowania. W powyższej sprawie ogłoszono plebiscyt ( głosowanie ), aby tamtejsi mieszkańcy opowiedzieli się za tym czy chcą mieszkać w Polsce, czy też być obywatelami niemieckimi. Już w trakcie wstępnych prac nad traktatem wersalskim teren ten stał się przedmiotem targów, jako jeden z najcenniejszych obszarów przemysłowych Europy.
Niemcy przedstawiali sprawę pozyskania dla siebie Śląska w aspekcie swoich zdolności płatniczych, gospodarczych oraz ekonomicznych. Polacy nie chcieli odpuścić tych ziemi, od wieków należących do naszych granic. Musiało więc zatem wybuchnąć zbrojne powstanie.
Powstanie wybuchło, żeby doprowadzić do przyłączenia Górnego Śląska do Polski, w związku ze złamaniem ustaleń plebiscytowych dotyczących faktycznego obliczania wyników. Ponadto plebiscyt odbywał się w atmosferze terroru stosowanego przez organizacje niemieckie zwane potocznie bojówkami.
Na Górnym Śląsku w tym czasie działało wiele polskich ośrodków konspiracji wojskowej. Najważniejszą rolę spośród nich odegrały Centrala Wychowania Fizycznego (CWF) i Dowództwo Obrony Plebiscytu (DOP). W Szopienicach powstała powstańcza Rada Naczelna, z Naczelną Komendą Wojsk Powstańczych. Na czele powstania stanął, jako dyktator powstania Wojciech Korfanty. Do kierowniczego grona działaczy rad ludowych w Szopienicach należeli tez Józef Rymer, Konstanty Wolny i Paweł Kempka.
Naczelnym dowódcą powstańczym został pułkownik Wojska Polskiego Maciej Milezyński, a następnie Kazimierz Zenkteller. Poza częścią kadry dowódczej w powstaniu po stronie polskiej brali udział miejscowi Ślązacy w tym 700 oficerów, 1300 podoficerów i 7000 szeregowych żołnierzy WP. Nawet pomagał polskim powstańcom oddział marynarzy z Gdyni, stanowiący straż przyboczną.
W nocy 2 maja, Polacy przeprowadzili działania dywersyjne pod kryptonimem Mosty, których dokonały specjalne oddziały dowodzone przez Tadeusza Puszczyńskiego. Jednocześnie wysadzono most kolejowy nad rzeczką Stradunią, Osłobogą, most kolejowy w pobliżu Białej, most pod Kędzierzynem,, wiadukt kolejowy koło Siłkowic oraz most nad Odrą koło Krapkowic. W wielu miejscach uszkodzono tory kolejowe oraz przerwano na wiele dni połączenia telekomunikacyjne.
Podczas niemieckiej kontrofensywy, wszyscy dowódcy oddziałów frontowych zażądali od Korfantego proklamacji „suwerennego państwa śląskiego”. Ostatecznie podjęto korzystne dla Polski decyzje w sprawie Śląska, według których obszar przyznany Polsce powiększony został do 1/3 spornego terytorium. Polsce przypadło 50% przemysłu hutniczego i 76% kopalń węgla. Miało to ogromne znaczenie dla gospodarczego bytu II Rzeczpospolitej. Cel powstania został w dużej mierze osiągnięty przez Polaków.
W części Górnego Śląska włączonej do Polski, 66% mieszkańców deklarowało się jako polskojęzyczni.. Powstanie to zakończyło się w dniu 5 lipca 1921 roku, a my jako patrioci musimy wspominać z honorem ten czas, w którym na szali sprawiedliwości ważyły się polskie losy.
Ewa Michałowska- Walkiewicz