– Amerykańscy politycy – w przeciwieństwie do polskich – kwestię rozwoju amerykańskich przedsiębiorstw traktują priorytetowo. Barrack Obama przyjeżdża do nas między innymi po to, aby zadbać o interes amerykańskich firm. Należy spodziewać się, że tym razem wizyta amerykańskiego prezydenta w Polsce będzie miała charakter mocno lobbingowy. Sądzę, że w kwestiach dotyczących gospodarki zawartość merytoryczna wizyty Obamy to w 90 proc. kwestia eksploatacji złóż gazu łupkowego, a pozostałe 10 proc. to inne tematy – uważa Mirosław Barszcz, ekspert ds. energetyki, infrastruktury i prawa podatkowego BCC.
Problem gazu łupkowego
Rozpoczęcie eksploatacji największych złóż gazu łupkowego w Europie, które posiada Polska (szacunkowo 5,3 bln m sześc. warte po dzisiejszych cenach około 750 mld dol.), naruszy interesy największych państw Unii Europejskiej (zwłaszcza Niemiec i Francji) oraz Rosji. Szansą na ustalenie wspólnej polityki i przyspieszenie prac w tej sprawie jest piątkowa wizyta prezydenta Baracka Obamy w Warszawie. Tak poważny sojusznik, jak Stany Zjednoczone, będzie silnym wsparciem wobec prób storpedowania planów eksploatacji złóż gazu łupkowego w Polsce i w Europie.
– Polskie interesy są z jednej strony zbieżne z amerykańskimi, a z drugiej – sprzeczne. Po pierwsze, powinno nam zależeć aby do wydobycia gazu łupkowego w ogóle doszło, po drugie – by stało się to jak najszybciej. Chodzi przede wszystkim o przygotowanie odpowiedniego otoczenia prawnego dla tego przedsięwzięcia. I z pewnością presja ze strony amerykańskiej może spowodować, że takie regulacje zostaną przygotowane dość szybko. Przykład Brytyjczyków pokazuje, że – spełniając postulaty ekologiczne – jest to możliwe – mówi Mirosław Barszcz.
– Ewidentny interes amerykańskiej administracji to zapewnienie jak najwyższych zysków amerykańskich firm wydobywczych, a pośrednio zwiększenie wpływów podatkowych do amerykańskiego budżetu. Obecnie polskie prawo jest tak skonstruowane, że – w porównaniu z innymi krajami – firmy eksploatujące złoża w Polsce skorzystają z nich w dużo większym stopniu niż państwo. Nie mamy wątpliwości, że ta sytuacja musi ulec zmianie, ale inicjatywa należy do polskiego rządu. Natomiast administracja amerykańska będzie z pewnością lobbować w interesie swoich firm – dodaje.
Amerykanie są światowymi liderami w technologii i wielkości wydobycia tego gazu, który zaspokaja obecnie 25 proc. potrzeb USA. W ostatnich latach Ministerstwo Środowiska wydało ponad 80 koncesji na poszukiwanie w Polsce gazu niekonwencjonalnego dla 40 podmiotów, głównie amerykańskich, m.in.: Exxon Mobil, Chevron, Marathon, ConocoPhillips.
Wymiana handlowa i inwestycje bezpośrednie
Zdaniem BCC, dzięki współpracy na polu wydobycia gazu łupkowego mamy szansę na zacieśnienie polsko-amerykańskich stosunków gospodarczych. Tym bardziej, że USA pod względem wymiany handlowej, nie są dla nas najważniejszą gospodarką. W ubiegłym roku Stany Zjednoczone były dla Polski dopiero 15 partnerem w eksporcie oraz 10 w imporcie.*
– Eksport Polski do Stanów Zjednoczonych to zaledwie około 0,3 proc. całego amerykańskiego importu i około 3 proc. całego polskiego eksportu. Znacznie większe znaczenie niż wymiana handlowa mają dla nas dokonywane już na znaczną i coraz większą skalę amerykańskie inwestycje bezpośrednie – uważa główny ekonomista BCC, prof. Stanisław Gomułka. – Rola amerykańskiego rządu w promowaniu tych inwestycji nie jest całkiem bez znaczenia. Dotyczy to szczególnie sektora energetycznego (gaz łupkowy i elektrownie atomowe) oraz zbrojeniowego. Potencjalnie duże znaczenie gospodarcze miałoby przesunięcie do Polski usługowej części wojsk amerykańskich w Europie – dodaje prof. Gomułka.
Zgodnie z danymi Narodowego Banku Polskiego, bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ) USA w Polsce na koniec 2009 r. wyniosły w ujęciu nominalnym 12,1 mld dol., co stawia Stany Zjednoczone na pozycji piątego największego inwestora w Polsce i daje 6,5 proc. udziału w ogólnej wartości kapitału zagranicznego ulokowanego w Polsce. Szacunki amerykańskie mówią o całkowitej wartości zaangażowania inwestycyjnego w Polsce na 20 mld dol. i zatrudnienie łącznie 180 tys. osób.
W czerwcu BCC zainicjuje cykl seminariów poświęconych prawnym, podatkowym i ekonomicznym aspektom eksploatacji złóż gazu łupkowego w Polsce.
* Obroty handlowe Polski z USA w 2010 r. wyniosły około 7,3 mld dol. i były wyższe w stosunku do poprzedniego roku o 25 proc. (w 2009 r. osiągnęły wartość 5,9 mld dol.). Pozwoliło to polskiemu eksportowi do USA przekroczyć poziom z 2008 r., a więc sprzed kryzysu i osiągnąć poziom 2,9 mld dol. w 2010 r. (wzrost o 16 proc.). Oczywiście import ze Stanów Zjednoczonych do Polski jest wyższy polski eksport do USA – w 2010 r. wyniósł 4,4 mld dol. i był wyższy aż o 29 proc. W ubiegłym roku USA były dla Polski 15 partnerem w eksporcie oraz 10 w imporcie.
Kontakt:
ekspert ds. ds. energetyki, infrastruktury i prawa podatkowego BCC
tel. 609 791 642
e-mail: [email protected]
Prof. Stanisław Gomułka
główny ekonomista BCC
tel. 609 556 506
e-mail: [email protected]
Mirosław Barszcz – prawnik i doradca podatkowy, ekspert ds. infrastruktury, energetyki i budownictwa. Były wiceminister finansów i były minister budownictwa. W latach 2005-2009 współautor czterech projektów strategii rządowych: reformy podatkowej, polityki rodzinnej, wsparcia budownictwa mieszkaniowego, rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Ukończył studia na Wydziale Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Prof. Stanisław Gomułka – główny ekonomista BCC, wiceminister finansów (2008) i doradca ministra finansów w latach 1989-1995 oraz 1998-2002. Konsultant MFW, OECD i Komisji Europejskiej. Przez ponad trzydzieści lat wykładowca renomowanej London School of Economics.
Autor wielu publikacji ekonomicznych w języku polskim i angielskim. Na początku ubiegłego roku do księgarń trafiła książka pt. „Transformacja polska 1985-89” – pierwszy tom czteroczęściowej monografii profesora. Obecnie w księgarniach dostępny jest kolejny, drugi tom „Transformacja polska – dokumenty i analizy 1990”.
Instytut Interwencji Gospodarczych BCC
Emil Muciński
PR Manager
Tel. 602 571 395, 22 58 26 113
e-mail: [email protected]; [email protected]
Business Centre Club istnieje od 1991 roku. Jest największą w kraju organizacją indywidualnych pracodawców. Zrzesza 2500 członków (osób i firm). Wśród członków BCC znajdują się największe międzynarodowe korporacje, instytucje finansowe, ubezpieczeniowe, firmy telekomunikacyjne, najwięksi polscy producenci, uczelnie wyższe, koncerny wydawnicze itd.
Członkami Klubu są także prawnicy, dziennikarze, naukowcy, wydawcy, lekarze, wojskowi i studenci. BCC koncentruje się na działaniach lobbingowych, których celem jest rozwój polskiej gospodarki, zwiększenie liczby miejsc pracy i pomoc przedsiębiorcom. Związek Pracodawców BCC jest członkiem Komisji Trójstronnej. Członkowie Klubu, reprezentujący blisko 250 miast, skupiają się w 24 lożach regionalnych na terenie całej Polski. Koordynatorem wszystkich działań BCC jest prezes Marek Goliszewski.
Więcej: http://www.bcc.org.pl