W r. 1885 Gottlieb Daimler zbudował motocykl, by sprawdzić, czy pojazdy drogowe napędzane benzyna są praktyczne. Jego drewniany dwukołowiec był powolny i niezgrabny, jednak konstruktor sądził, ze może być „użyteczny dla wiejskich listonoszy”. Wynalazca przestał interesować się motocyklami gdy zaczął budować samochody, ale inni kontynuowali prace nad jego modelem.
Pojazd osiemnastowieczny
Motocykl, to pojazd mechaniczny, jednośladowy, bez nadwozia, z silnikiem spalinowym. Zazwyczaj przeznaczony jest on do przewozu jednej, a najwyżej dwóch osób. Redakcja Polish News, została zaproszona na świętokrzyskie pokazy motocyklowe, które zorganizowane były na Świętym Krzyżu. Tam można było dowiedzieć się wielu ciekawych informacji o historii tego pojazdu.
Pierwsza konstrukcja
Pierwsza wzmianka o motocyklu pochodzi z 1791 roku, kiedy to w Paryżu hrabia Made de Sivrac zademonstrował wielce oryginalny pojazd. Dwa koła zapożyczone z wozu konnego umieszczone jedno za drugim, które były połączone ze sobą drewnianą ramą. Ale żeby ten oryginalny wehikuł się poruszał, wówczas to trzeba było użyć pracy odpychających się od ziemi nóg. Pierwszym samojezdnym motocyklem, był model parowy Michaux- Perreaux, zbudowany we Francji w 1869 roku. Konstrukcja Pierre’a Michaux oraz jego syna Ernesta stanowiła połączenie nowoczesnego, jak na tamte czasy, stalowego bicykla z lekką, jednocylindrową maszyną parową Perreaux. Para wytworzona w niskociśnieniowym kotle, sukcesywnie podgrzewanym palnikiem naftowym wprawiła w ruch maszynę parową dwustronnego działania, która za pośrednictwem dwóch przekładni pasowych, umieszczonych po obu stronach piasty tylnego koła, napędzała pojazd. Mógł on wtedy nawet osiągnąć prędkość16 km/godz.
Przełom w motoryzacji i zastosowanie silnika
W latach 80.XIX wieku angielska firma The Humber Company zbudowała pierwszy motocykl napędzany silnikiem elektrycznym. Jednak, tak samo jak w historii samochodu, prawdziwy przełom nastąpił gdy zastosowano czterosuwowy silnik spalinowy. Jeden z pierwszych takich silników został skonstruowany przez niemieckiego inżyniera Gottieba Daimlera. Zbudowany przez niego pojazd jest uznawany za pierwszy motocykl z napędem silnikowym. Motocykl Daimlera był konstrukcją, dość dziwaczną, gdyż silnik z pionowym cylindrem umieszczony w ramie między dwoma kołami o jednakowej średnicy, przetrwały do dziś. Pojazd Daimlera prawie w całości był z drewna. Koła nie posiadały ogumienia, gdyż takowe nie było jeszcze znane. Siedzenie kierowcy umieszczono aż 900 mm nad poziomem jezdni, jednak dla ułatwienia utrzymania równowagi Daimler zastosował dwa pomocnicze kółka boczne przymocowane do ramy sprężyście.
Amerykański wynalazek
Pierwszy amerykański jednoślad napędzany silnikiem spalinowym zastał zbudowany przez E.J Penningtona na początku lat 90.XIX wieku. Za pierwszy motocykl produkowany seryjnie należy uznać pojazd marki Hildebrand & Wolfinliller wytwarzany w Niemczech od 1894 roku. Pojazd ten został opatentowany pod nazwą „ Motorrad ” co się tłumaczy motocykl. Wówczas to między cztery ukośne rury stalowej ramy wmontowano zbiornik paliwa. Pod nim znajdował się dwucylindrowy silnik czterosuwowy, chłodzony cieczą. Zapłon, podobnie jak w motocyklu Daimlera,był żarnikowy. W układzie chłodzenia, rolę chłodnicy pełnił potężny błotnik, natomiast rury ramy wykorzystano jako przewody, którymi oscylowała woda w samoczynnym obiegu zamkniętym.
Trójkołowiec De Dion- Bouton
Konstrukcją, która cieszyła się najprawdopodobniej największym powodzeniem w czasach, kiedy to motocykl nie był jeszcze dobrze opatentowanym wynalazkiem, był francuski trójkołowiec De Dion- Bouton po raz pierwszy zastosowano zapłon elektryczny. Dzięki temu osiągnął on wysoką jak na tamte czasy prędkość 1800 obr./min. Istniały wówczas też wersje o pojemności 185,215 lub 250 cm3. Ich moc wynosiła odpowiednio: 0,75, 1,25 i 1,75 KM. W układzie zasilania stosowano gaźnik powierzchniowy. Urządzenie to działało w niezwykle prosty sposób. Strumień zasysanego przez tłok powietrza prowadzony był specjalnym przewodem przez zbiornik paliwa, gdzie rozpędzone powietrze, przelatując nad lustrem cieczy, mieszało się z oparami benzyny. Utworzona takim sposobem mieszanka wędrowała dalej do cylindra, gdzie następował jej zapłon. Napęd obu tylnych kół realizowano za pomocą przekładni zębatej, mechanizmu różnicowego i odciążonych półosi.
Trójkołowiec w Polsce
Trójkołowce Alberta de Diona i Georgesa Boutona sprowadzano również do Królestwa Polskiego przez Warszawskie Przedstawicielstwo Maszyn Rolniczych Stanisława Grodzkiego. Jeden z tych egzemplarzy przetrwał do dziś i znajduje się w zbiorach Muzeum Techniki w Warszawie. Dzięki nowoczesnej konstrukcji silniki De Dion- Bouton bardzo chętnie, za to nie zawsze legalnie kopiowano i wykorzystywano do napędu motocykli wielu ówczesnych marek. Na popularność trójkołowców Boutona nie miały wpływu. Polską produkcję motocykli podjęły Centralne Warsztaty Samochodowe (CWS) w Warszawie. Był to motocykl „Sokół”, wyposażony w silnik czterosuwowy, dwucylindrowy 995 cm3, o mocy 21 KM i prędkości jazdy 105 km/godz. w 1935 roku powstaje jego odmiana „Sokół 600 RT”, o pojemności 575 cm3, a w 1936 roku rozpoczęła się produkcja motocykla „SHL” (Suchoniewska Fabryka Odlewów i Huta Ludwików). Konstruktorem „SHL” był inżynier R. Ekielski.
Czasy obecne
Współczesny motocykl zrobił światową karierę i jest produkowany we wszystkich rozwiniętych technicznie krajach świata. Amerykanin Dave Campos jadąc po powierzchni słonego jeziora w stanie Utach (USA), osiągnął na motocyklu średnią prędkość 518, 45 km/godz. Kilkumetrowej długości„Easyrider” był napędzany konwencjonalnie przez dwa półtoralitrowe silniki Harley Davidson.
Redakcja Polish News, dziękuje panu Krzysztofowi Ostrowieckiemu za zaproszenie na Święty Krzyż, by tam móc delektować się pięknymi okazami motocyklowymi oraz by móc zgłębić historię tego niezwykłego pojazdu.
Ewa Michałowska – Walkiewicz