Literatura trudnych czasów w Polsce

Stan wojenny: MO i ZOMO na ulicach Bydgoszczy. Źródło: IPN-dzieje.pl

O Tobie pisać chcę Polsko”

Lecz zaklinam – niech żywi nie tracą nadziei
I niosą narodom oświaty kaganiec;
A kiedy trzeba, na śmierć idą po kolei
Jak kamienie przez Boga rzucone na szaniec!

Juliusz Słowacki

Literatura rozważań prawd trudnych, jest pewnego rodzaju szansą przetrwania, tego co potrafi ludzkości zgotować los lub drugi człowiek. Jest ona pewnego rodzaju potępieniem kogoś lub danej sytuacji, a przede wszystkim pozostawia ona dla przyszłych pokoleń pewnego rodzaju refleksyjny obraz nad minionym czasem.

Redakcja Polish News została zaproszona do Zielonego Saloniku Literackiego w Skarżysku- Kamiennej, gdzie interpretowana była literatura okresu stanu wojennego i czasu, w którym teraz przyszło nam żyć.

Zdaniem pana Sławomira

Dyskusje wokół literatury jaka powstała w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku, zawsze krążą wokół tak zwanych spraw ogólnych. Wszyscy wiemy, że w tym okresie była wielka niesprawiedliwość społeczna, potężny pesymizm, szarość dnia codziennego i niedostatek. Ale serca polskie były zawsze gorące, dążące do niepodległości i suwerenności drogiego kraju- wtrąci pan Sławomir nauczyciel z Kielc.

…przestałeś być poetą jesteś tylko świadkiem

mów suchymi zdaniami bez ozdób bez metafor

zastrzeleni górnicy tobie swój głos oddali

tylko tak mogą mówić tylko tak mogą krzyczeć …

Leszek Szaruga

Pomnik górników poległych w czasie ataku oddziałów Ludowego Wojska Polskiego i ZOMO na Kopalnię Wujek w grudniu 1981 roku

/pl.wikipedia.org

Wszyscy razem

Doświadczenie wszystkich ludzi okresu stanu wojennego, zawarte było w literackich opowiadaniach o wydarzeniach z tego czasu, którego ciężar dźwigaliśmy wszyscy na barkach bezradności i rozgoryczenia. Z naszego funkcjonowania w tym zahukanym od trosk społeczeństwie, często wynikały ograniczenia, które zawsze ciągnęły człowieka w dół.

Trzynastego grudnia roku pamiętnego

Rozpoczął się okres stanu wojennego

Riposta narodu

Wynikiem natychmiastowej riposty ze strony udręczonego społeczeństwa, była polska literatura. Świetnym tego przykładem jest książka zatytułowana „Raport o stanie wojennym” autorstwa Marka Nowakowskiego. Nowakowski w sposób bardzo sugestywny nakreśla czytelnikowi obraz codzienności stanu wojennego. Czasu szarości, wszechobecnej tandety, przenikającej na wskroś ludzkie życie bezradności. W literaturze stanu wojennego jak też i każdego czasu, w którym szerokim łukiem zakreśla się tyrania rządu i niesprawiedliwość,bezsprzecznie zauważalna jest inwazja literackich treści martyrologicznych. Mówi się właśnie wtedy o udręczonym narodzie, cierpiących niewinnie jednostkach, które potrafiły sprzeciwić się mimo wszystko zaistniałej sytuacji.

…Trzynastego grudnia roku pamiętnego
Wróg nie musiał przybyć z kraju sąsiedniego
Bo on tu na miejscu, w Polsce się znajdował
Jedną dłoń wyciągał, drugą cios szykował
I działając podle na rozkaz sowiecki
Zrobił okupację na sposób niemiecki
Sejm co niby polski, przez Gierka wybrany
Na swą hańbę wieczną zatwierdza kajdany
Krótka była wolność, pod pałkami kona
Szarpie naród polski bolszewicka WRONa
Pędzą nas ubeki do katorżnej pracy
Siedzą po więzieniach najlepsi Polacy…

Nie bójmy się bo i oni się nie bali

Opozycyjni pisarze starający się udokumentować ważne elementy tego okresu, wplatają je w wyimaginowane opowieści o bohaterach. Dziwne, że wszystkie te elementy literatury okresu stanu wojennego, dotykają bohaterów pierwszo i drugoplanowych. Lecz proszę zauważyć jak mało jest w literaturze tej, bezpośrednich historii o władzy, która dzięki swojemu tyranicznemu usposobieniu, skazywała ludzi na tak straszny los. Historia jak widać znów zatoczyła koło. Ale nie bójmy się władzy, bo i nad nią istnieje coś większego i Ktoś Większy.

…masz zapisywać fakty
masz ocalać pamięć
wiersz ma być dokumentem…

Autorka-Ewa Michałowska- Walkiewicz

Krótka przemowę na temat znaczenia literatury w trudnych czasach, miała Redakcja Polish News pod biało- czerwoną flagą Zielonego Saloniku Literackiego.

Ewa Michałowska- Walkiewicz