Mikołajki

Szósty dzień grudnia

Mikołajki, to nic innego jak zeświecczona nazwa imienin Świętego Mikołaja obchodzonych dnia 6 grudnia. Był on biskupem Miry, zatem w kościele katolickim jest to niebywałe wręcz święto połączone z wieloma odpustami. W dniu swoich imienin, Mikołaj otrzymywał dużo słodkości, którymi dzielił się z biednymi dziećmi. Stąd rozpropagowane były prezenty dla dzieci w dniu 6 grudnia. Do końca XIX wieku, był to w Polsce dzień wolny od pracy.

Rok 1969

W 1969 roku, w kościele katolickim zniesiono wspomniane święto i jest ono od pory nazywane świętem dobrowolnym. Od epoki wieków średnich, tego właśnie dnia święty Mikołaj przynosił dzieciom prezenty. Współcześnie w Polsce nocą podkłada się dzieciom drobne upominki, a przede wszystkim słodycze. W XIX i XX wieku obdarzający dzieci podarkami Mikołaj, został przekształcony w baśniową postać  rozdającą prezenty także i w Boże Narodzenie.

Święty i cudotwórca

Od IX stulecia, Mikołaj był wielbiony w chrześcijaństwie wschodnim i zachodnim jako święty i cudotwórca. Spisany w Bizancjum „Żywot Mikołaja” przekazuje czytelnikowi, że już w tym czasie 6 grudnia obchodzono święto Mikołaja, które traktowano jako właściwe przygotowanie do zbliżających się świąt Bożego Narodzenia. Liczne, poświadczone przez Kościół cuda dokonane przez jak wierzono Mikołaja sprawiły, że na zachodzie Starego Kontynentu jego wspomnieniu nadano również rangę wielkiego święta. Najstarszy o tym przekaz pochodzi z akt synodów w Neapolu z lat 821 i 842. Na synodzie w Oksfordzie w 1222 roku, podniesiono rangę tego święta w kalendarzu liturgicznym do najwyższej.

X stulecie

Już w X stuleciu, w Mikołajki wystawiano w kościołach katolickich, dramaty liturgiczne dla dzieci, opowiadające historię wspomnianego świętego. Niektórzy ludzie sądzą, że zwyczaj wręczania prezentów związany był początkowo z tymi przedstawieniami. Inni wskazują na XII-wieczne przekazy pochodzące ze środkowej Francji, które informują nas, iż w dzień imienin Mikołaja zakonnice roznosiły prezenty dla dzieci z biednych rodzin i zostawiały je wieczorem pod drzwiami. W paczkach znajdowały się pomarańcze i orzechy.

Kult świętego

Kult świętego był tak popularny, że od XVI wieku w kalendarzach protestanckich zachowano przy dacie 6 grudnia, zapis nawiązujący do kultu tego świętego. W XVII-wiecznych niemieckich pismach protestanckich wyrażano zaniepokojenie zwyczajem wręczania dzieciom prezentów. Ale raczej te postanowienia zostały przez ludzkość nie zaakceptowane.

Ewa Michałowska – Walkiewicz