Nauczanie Wojtyły współgra z dylematami młodych każdej epoki
„Mówić o nauczaniu Wojtyły, a nie wyłącznie o jego osobie”. O działaniach Instytutu Tertio Millennio w Krakowie, nauczaniu św. Jana Pawła II oraz obozie integracyjno-naukowym dla młodzieży opartym na książce „Pamięć i tożsamość” opowiada Opoce Jan Pałka, koordynator ITM w Krakowie.
Izabela Hryciuk: Czy mógłbyś przybliżyć działalność ITM w Krakowie?
Jan Pałka: Swoją działalność w Krakowie wznowiliśmy w październiku 2022 roku. Już w styczniu 2023 roku odbył się panel dyskusyjny dotyczący sztuki sakralnej w Kościele, na który przyszło ponad siedemdziesiąt osób. Od tego czasu, mniej więcej co miesiąc, organizujemy spotkania na temat aktualnych wydarzeń dotyczących Kościoła. Spoglądamy na nie przede wszystkim przez pryzmat katolickiej nauki społecznej oraz nauczania św. Jana Pawła II. Wydaje mi się, że obecnie najbardziej bieżącymi tematami są m.in. kwestia synodu, kryzys powołań, rodziny, małżeństw a także miejsce katolika w świecie, który powoli staje się światem post-chrześcijańskim, przynajmniej tutaj w Europie. Obserwujemy także, że na nasze spotkania przychodzą osoby z różnych środowisk katolickich. Bardzo zależy nam na tym, aby spotkania ITM były dla młodych okazją do wzrostu intelektualnego oraz duchowego, gdyż – tak jak pisał św. Jan Paweł II – są to dwa skrzydła, dzięki którym możemy dojść do prawdy. Ponadto, wraz z Teologią Polityczną, organizujemy w tym roku pierwszą edycję obozu integracyjno-formacyjnego dla młodzieży pomaturalnej oraz studentów I i II stopnia.
Skąd pomysł na obóz i czym będzie się wyróżniał?
Pomysł obozu skrystalizował się w sierpniu 2022 roku, natomiast słyszałem, że podobne obozy odbywały się już w latach 90. poprzedniego wieku. Moi rodzice, w ramach Bratniej Pomocy Akademickiej działającej wówczas przy kościele św. Anny w Krakowie, organizowali właśnie takiego typu wyjazdy. Pamiętam, jak wraz z moimi znajomymi: z ITM, harcerstwa oraz studiów rozmawialiśmy o tym, jak bardzo chcielibyśmy zorganizować coś podobnego dla młodzieży, która rozpoczyna studia i nie może znaleźć dla siebie miejsca formacji. Oczywiście jest wiele duszpasterstw czy kół naukowych, ale jako ITM szczególnie skupiamy się wokół promocji katolickiej nauki społecznej oraz nauczania św. Jana Pawła II. Obóz, który organizujemy wraz z Teologią Polityczną, będzie miał charakter zarówno integracyjny (pozwoli młodzieży się poznać, zintegrować podczas górskich wycieczek itp.), jak i formacyjny. Na tę drugą część będą składać się różne panele dyskusyjne, warsztaty, wykłady prowadzone przez 26 wybitnych katolickich prelegentów oraz debata parlamentarna. Warto zaznaczyć, że połowa z paneli dyskusyjnych będzie opierać się na książce papieża pt. „Pamięć i tożsamość”.
Dlaczego program obozu chcecie związać akurat z „Pamięcią i tożsamością”?
Pierwszy raz przeczytałem „Pamięć i tożsamość”, gdy byłem bardzo młody. Później, przed rozpoczęciem JP2 Studies, organizowanych przez Teologię Polityczną na rzymskim Angelicum, zapoznałem się z biografią św. Jana Pawła II napisaną przez prof. George Weigla i raz jeszcze sięgnąłem po „Pamięć i tożsamość”. Wtedy o wiele bardziej zrozumiałem płynące z niej przesłanie. Zachwyciłem się nią, ponieważ zobaczyłem, że to wszystko, o czym pisze papież jest wciąż bardzo aktualne. Pomyślałem, że jeśli dla mnie ta książka jest tak zrozumiała i aktualna, to warto byłoby ją przybliżyć także innym młodym osobom.
Od kiedy fascynujesz się nauczaniem św. Jana Pawła II?
Co prawda przez większość życia jestem praktykującym katolikiem, natomiast kiedyś zupełnie nie byłem „janopawłowy”. Moja znajomość nauczania i tekstów św. Jana Pawła II była bardzo uboga. Tak naprawdę przez długi czas jedyne, co wiedziałem, zawierało się w ogólnym haśle: „Jan Paweł II wielkim papieżem był”. A dlaczego? Tego nie potrafiłem głęboko uzasadnić. Na katechezie czy różnego rodzaju rekolekcjach słyszałem oczywiście o papieżu, ale mało dowiadywałem się o jego nauczaniu i spojrzeniu na rzeczywistość. Odmiennego podejścia nabrałem dzięki wspomnianym rocznym studiom podyplomowym JP2 Studies w Rzymie. Szokiem było dla mnie również to, że ludzie ze środowisk międzynarodowych zupełnie inaczej podchodzą do nauczania Wojtyły. Wydaje mi się, że my – jako Polacy – patrzymy na nauczanie św. Jana Pawła II przede wszystkim emocjonalnie. Z jednej strony jest to zrozumiałe, natomiast zastanawiam się, czy to właśnie nie z tego powodu rodzi się w Polsce coraz większy sceptycyzm wobec papieża i jego nauki. Na Zachodzie środowiska katolickie, będące w swoich krajach często już w defensywie, opierają swoją formację w dużej mierze właśnie na dobrze opracowanym nauczaniu papieża, a nie wyłącznie na emocjonalnym przywiązaniu do niego.
Jak, Twoim zdaniem, skutecznie przekazywać nauczanie Wojtyły współczesnej młodzieży?
Wydaje mi się, że nie trzeba pokazywać nauczania papieża w jakiś inny, szczególny sposób. Myślę, że to, co Wojtyła przedstawił w swoich pismach, może być zrozumiałe dla wszystkich, również dla młodych. Ważne jest, żeby po prostu po nie sięgnąć, starać się zrozumieć i przede wszystkim: mówić o nauczaniu Wojtyły, a nie wyłącznie o samej jego osobie. W myśli oraz nauczaniu papieża wciąż można dostrzec człowieka o wielkim duchu i intelekcie. Ponadto, myślę, że atrakcyjność jego nauczania objawia się w tym, jak bardzo te treści współgrają z aktualną sytuacją, współczesnym światem i dylematami młodych każdej epoki. Uważam, że warto zacząć od osobistego zapoznawania się z tekstami św. Jana Pawła II, a wtedy odkryje się ich wartość oraz atrakcyjność.
Więcej informacji o obozie integracyjno-naukowym można znaleźć tutaj.
https://opoka.org.pl/