pl.wikipedia.org
Po świętej Barbarze docieplają dach dekarze….
Z osobą świętej Barbary, związanych jest wiele opowieści i legend. Jest ona czczona jako patronka górników, ale też marynarzy i artylerzystów.
Z agnostycznej rodziny
Barbara z Nikomedii, pochodziła z bardzo agnostycznej a zarazem pogańskiej rodziny. Jej ojciec był wielkim okrutnikiem, zarówno w stosunku do córki jak też i do swojej służby. Zwyczajowo nazywany był on „Bezduszy od świętej Barbary”.
Barbara jest chrześcijanką
Gdy dowiedział się on, że Barbara stała się chrześcijanką, postanowił początkowo głodem zmusić ją do zmiany jej decyzji. Ona jednak pozostała nieugięta w swoich postanowieniach. Uwięził ją zatem ojciec w wysokiej wieży, gdzie dawano jej co drugi dzień suchy chleb do jedzenia i garnuszek zimnej wody. Gdy ponownie jej ojciec zadał pytanie czy wyrzeka się dziewczyna wiary w Chrystusa Króla, ona oczywiście zaprzeczyła. Na drugi dzień, ojciec postanowił oddać córkę pod katowski topór.
W ikonografii
W ikonografii, wspomniana święta przedstawiana jest w w długiej tunice ze srebrną koroną na głowie. Trzyma ona w ręku kielich, a tuż przed nią narysowane są kraty jako miejsce jej ostatniego pobytu.
pl.wikipedia.org
Męczeństwo świętej Barbary na obrazie Lucasa Cranacha
Co na to legenda
Według innej legendy, z więzienia gdzie przetrzymywał ją ojciec Barbara uciekła, a gdy ruszyła za nią pogoń, góry się rozstąpiły by tam mogła Barbara znaleźć miejsce schronienia. Dlatego właśnie jest ona patronką górników. Jej imieniem nazwano też gorczycznik pospolity, potocznie zwany „barbarką” lub „zielem świętej Barbary. Zioło to, stosowane jest przy zaburzeniach gastrycznych.
Barbara w tradycji
W tradycji i obyczajowości polskiej, w dzień świętej Barbary czyli 4 grudnia każdego roku, wkłada się ziarnka zboża i gałązki wiśni do wody. Gdy zakwitną one na Boże Narodzenie, oznacza to wielki dobrobyt i zdrowie dla domowników. Obok obrazu wspomnianej świętej na ścianach dziewiętnastowiecznych domów, wieszano portrety artylerzystów, którym jak mawiają stare legendy święta Barbara nabijała prochem armaty i strzelby, gdy Polska walczyła o swoją niepodległość.
Przysłowia związane ze świętą Barbarą
Gdy w Barbarę mrozy, szykuj w zimę wozy.
Na Barbarę mróz, w styczniu lekki mróz.
Św. Barbara po lodzie, Boże Narodzenie po wodzie.
Gdy na Barbarę błoto, będzie zima jak złoto.
Ewa Michałowska- Walkiewicz
