Stanisław Dębicki zmarł po długiej chorobie 11 marca br. Miał 78 lat. Był artystą cygańskim, znakomitym folklorystą oraz instrumentalistą. Prywatnie był bratem Edwarda Dębickiego, najbardziej znanego gorzowskiego Cygana, twórcy teatru muzycznego „Terno”. Więcej o „ Terno”: https://www.terno.com.pl/
Urodził się 20 kwietnia 1943 r. w Uziutyczach podczas wojennych, dramatycznych, wędrówek po Kresach Wschodnich Rzeczypospolitej. Przez 60 lat nieprzerwanie tworzył i popularyzował folklor i kulturę artystyczną Cyganów /Romów/ polskich. Był wybitnym tancerzem Cygańskiego Teatru Muzycznego „TERNO” w Gorzowie Wlkp. Swą karierę artystyczną rozpoczął w 1955 r. z chwilą założenia przez Edwarda Dębickiego Zespołu Pieśni i Tańca „KCHAM” („Słońce”), który po kilku latach przyjął nazwę „Terno” („Młodzi”). Wysoki poziom artystyczny zespołu, liczne koncerty i udział w festiwalach w kraju i za granicą zaowocowały profesjonalną weryfikacją Ministerstwa Kultury i Sztuki, która nadała Stanisławowi Dębickiemu status artysty estradowego (1965 r.).
Cygański Teatr Muzyczny “Terno” na festiwalu “Romane Dyvesa” w Gorzowie Wlkp. Pierwszy gitarzysta od prawej – Stanisław Dębicki, na akordeonie twórca zespołu, kompozytor i poeta Edward Dębicki. foto- archiwum Leszka Bończuka
Występował również gościnnie z zespołem „Kris Romano” i „Czarne Perły”. Z Teatrem Muzycznym „Terno” swój kunszt wykonawczy prezentował we Francji, USA i Kanadzie, gdzie m. in. został laureatem prestiżowej, indywidualnej nagrody „Złotej Gwiazdy”, jako najlepszy tancerz amerykańskiego festiwalu, otrzymując bardzo cenny złoty zegarek wysadzany brylantami.
Przez te lata wyszkolił wielu młodych cygańskich adeptów sztuki tanecznej, którą to wiedzę czerpał wraz z bratem Edwardem z wielopokoleniowego, słynnego artystycznego taboru z rodów: Korzeniowskich, Krzyżanowskich, Wajsów, Zielińskich… Dzięki swej pasji tworzenia Stanisław Dębicki przyczynił się również w wielkim stopniu do utrwalenia oryginalnej, autentycznej kultury artystycznej Cyganów/Romów w Polsce.
Stanisław Dębicki odznaczony Honorową Odznaką Zasłużony dla kultury polskiej pezez wicewojewodę lubuskiego Jana Świrepo. fot. L. Bończuk
12 kwietnia 2012 r. z okazji Światowego Dniu Romów w uznaniu wieloletniej i kulturotwórczej działalności na rzecz tworzenia i upowszechniania cygańskiej kultury narodowej, minister kultury i dziedzictwa narodowego RP nadał Stanisławowi Dębickiemu Honorową Odznakę „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.
Mek Deweł deł tuke miśtypen de boliben miro pszałoro! / Niech Ci Bóg da szczęście w niebie mój braciszku…./
Leszek Bończuk
