Ikona Matki Bożej niosącej Ducha Świętego
Korespondencja z Oak Forest /Illinois/USA
Ikona (gr. obraz) – to jest obraz sakralny powstały w kręgu kultury bizantyjskiej (Grecja, Serbia, Bałkany, średniowieczna Italia, Rusia); przedstawia postacie Jezusa Chrystusa, Trójcy Świętej, Matki Bożej, Aniołów, Świętych, sceny z ich życia, sceny Biblijne lub liturgiczno-symboliczne.
Jest charakterystyczny dla chrześcijańskich Kościołów wschodnich, w tym prawosławnego i grekokatolickiego. Ikonę Matki Bożej niosącej Ducha św. zaliczamy do grupy Ikon mariologicznych. Jest to jedna z sześciu grup, które Ikonografia Chrześcijańska wyodrębnia ze względu na przedstawiane treści. Ikonografia jest to dziedzina historii sztuki zajmująca się badaniem Ikon.
W Ikonografii Chrześcijańskiej wyszczególniamy Ikonografię Katolicką. Jest to nauka o opisie, historii i interpretacji tradycyjnych przedstawień Boga, Świętych i innych świętych tematów w sztuce. Kościół niemal od początku wykorzystywał sztukę jako potężny środek nauczania i edukacji. [1]
Tradycja wykonywania Ikon istniała od czasów apostolskich. Wspominają o tym dokumenty Soboru Nicejskiego II z 787 roku. Autorem pierwszych ikon był Łukasz Ewangelista.
Za pośrednictwem Ikon dokonywały się również cuda. Mówią o tym przekazy z drugiej połowy VI wieku. Najstarsze z nich zachowały się w klasztorze św. Katarzyny na Synaju w Egipcie.
W Polsce Ikony powstawały głównie w XV-XVI wieku na ziemiach wschodnich i południowo-wschodnich.
Wyszczególniamy kilka cech, które odróżniają Ikonę od innych obrazów, są to:
– malowanie na drewnie,
– malowanie farbami czystymi (nie mieszanymi ze sobą),
– pozłacanie i posrebrzanie,
– wydłużanie sylwetek,
– powiększanie oczu i dłoni,
– fałdy stroju (szat) jak zasłony na oknach.
Ikony malowano najczęściej na specjalnie przygotowanym drewnie cedrowym lub cyprysowym. Były to święte drzewa dla wschodniego chrześcijaństwa. Na Rusii stosowano drewno sosnowe, jodłowe, modrzewiowe lub lipowe. [2]
W Bizancjum sensu sztuki upatrywano w pięknie. Kanon zakładał malowanie czystymi kolorami (nigdy nie mieszano barw) i używanie w dużych ilościach pozłoty. Barwa była traktowana jako tak samo ważna jak słowo, a ponieważ każde z nich ma znaczenie, również barwy przekładano na język symboli, który nadawał kolorom ściśle określone znaczenie, na przykład:
złoto – symbolizowało świętość, oddawanie czci, nieśmiertelność, Bożą chwałę,
purpurowy – (granatowo – fioletowy) symbolizowało władzę i bogactwo,
bielą – przedstawiano Boskość, czystość i niewinność,
niebieski – oddawał Niebo, ale też duchowość i mistycyzm. [3]
Ikona nie jest zwykłym obrazem religijnym, malowanie Ikon było czynnością świętą. Ikona, która powstawała w klasztorach Starej Rusii, malowana przez uprzywilejowanych mnichów, była emanacją Bóstwa, które prowadziło rękę twórcy. Stworzona w modlitwie, wymagała przed przystąpieniem do pracy specjalnych postów, powstawała często w postawie klęczącej.
Ikony mają za zadanie pogłębiać życie duchowe, wprowadzać do modlitwy. Anonimowy autor Ikony miał pomóc podążać we właściwym kierunku. Modlitwa przed Ikoną związana jest z określonym rytuałem: przy zapalonych świecach wierni kłaniają się przed Ikonami, całują je.
Ikona pełni ważną rolę w kulcie kościołów wschodnich, jest ona przedstawieniem świętego, jego uosobieniem i reprezentacją. Zapewnia łączność ze świętym, pośredniczy w modlitwie. [4]
Ikona Matki Bożej niosącej Ducha św. została namalowana przez artystkę plastyk Gosię Wojdyla. Obraz zaprojektowała Siostra Zakonna z Ukrainy. Ikona przedstawia Matkę Bożą z otwartymi ramionami. Na Jej torsie widnieje biała gołębica z rozpostartymi skrzydłami, gotowa do wzlotu; jest symbolem Ducha Świętego. Ikona jest namalowana farbami akrylowymi na płótnie- płycie o wymiarach 16”x 20”. Malowanie ukończono w Wigilię Święta Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (15. sierpnia).
Natomiast 17. sierpnia uroczyście poświęcono w Kaplicy klasztornej w Oak Forest, IL, przez Zakonnika, kapucyna. Następnie Ikona Matki Bożej została wystawiona do czci publicznej.
Ikona MB niosącej Ducha św. została wykonana na zlecenie Szkoły Życia Chrześcijańskiego i Ewangelizacji w Chicago, IL i służy jako logo dla tej Szkoły. Dyrektorem Szkoły jest Brat Adam Trochimowicz, kapucyn. Liderem w Chicago jest Pani Maria Pach, a Zastępcą jest Pani Ula Sordyl. Funkcje te pełnią od 7 lat.
Szkoła Maryi (skrócona wersja pełnej nazwy w/w Szkoły – przyp. red.) jest organizacją religijną. „Założona została przez kapucyna Brata Piotra Kurkiewicza w 1998 roku na Ukrainie i jest dziełem Krakowskiej Prowincji Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów. /…/Celem Szkoły jest formacja i przygotowanie osób świeckich oraz wspólnot do służby w parafii.” [5]
Jedną z form formacji jest organizowanie co kwartał Sesji. W tym roku Sesja Letnia Szkoły Maryi miała miejsce w Klasztorze Sióstr Benedyktynek w Oak Forest, IL. Odbyła się w dniach od 16 do 25 sierpnia. Była najdłużej trwającą Sesją spośród czterech w ciągu roku. Program tej Sesji był bogato wypełniony: codzienną Mszą św., konferencjami, grupowymi spotkaniami, Biblijnymi rozważaniami, medytacjami i wspólnymi posiłkami. Tegoroczni prelegenci przybyli z Polski. Był to Br. Krzysztof Orzadowicz OFMCap z Krakowa z 25 – letnim stażem posługi misyjnej w Bułgarii oraz Pani Joanna Sordyl, wykładowca Teologii Biblijnej oraz nauczycielka w Szkole Średniej w Nowym Targu. Oboje prelegenci chętnie się dzielili z nami, uczestnikami swoją szeroką wiedzą i dzięki niej mocno nas duchowo ubogacili. Za co Im z całego serca dziękujemy!
Dla wszystkich zainteresowanych i chętnych do udziału w nadchodzących sesjach Szkoły Maryi, zapraszamy do kontaktu z Koordynatorem Panią Marią Pach tel. 630.364-8085
Foto. Gosia Wojdyla i inni
Opr. Gosia Wojdyla/USA
Przypisy:
[1] https://www.catholic.com>chrystian-iconography
[2] https://pl.wikipedia.org/wiki/Ikona
[3] https://pl.wikipedia.org/wiki/Ikona
[4] https://www.anthropos.us.edu.pl
[5] maryschool.org
