Powstanie styczniowe – 22 stycznia 1863

W 2024 r. obchodzimy 161. rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego.

Dzień 22 stycznia 1863 roku

Powstanie styczniowe, rozpoczęło się dnia 22 stycznia 1863 roku, a trwało ono do początku października roku następnego. Zryw ten, był wymierzony przeciwko Rosji, która jako jeden z naszych zaborców, dotkliwie terroryzowała Polaków.

Aby pamiętać o naszych korzeniach

Polacy jednak, nigdy nie poczuli się narodem przegranym. Sukcesywnie walczono z zaborcami rodzimą literaturą i muzyką, która przypominała wszystkim o naszych piastowskich korzeniach.

…Dalej bracia do bułata wszak nam dzisiaj razem żyć,
pokażemy, że Sarmata umie jeszcze wolnym być
Długo spała Polska święta, długo polski orzeł spał
Lecz się zbudził i pamięta,
Że on kiedyś wolno miał…

Pierwsze polskie organizacje spiskowe powstawały w 1856 roku. Na Uniwersytecie Kijowskim, utworzono tak zwany tajny związek „Ogół‘, z którego wyłonił się Związek Trójnicki. Drugim ośrodkiem, w którym powstały polskie organizacje konspiracyjne, był Petersburg. Wobec narastających nastrojów patriotycznych w naszych rodakach, nowy rosyjski namiestnik generał Karol Lambert dnia 14 października 1861 roku wprowadził stan wojenny, ograniczający przygotowania powstania. Dnia 17 października, Apollon Korzeniowski zawiązał Komitet Miejski, który mimo wszystko zajął się przygotowaniem wybuchu powstania. Hrabia Lambert ugiął się przed tym oporem i uwolnił większość więźniów politycznych, a następnie podał się do dymisji.

Szansa dla Polski i Polaków

Aleksander Wielopolski był naczelnikiem rządu cywilnego Królestwa Polskiego. Mimo przestrzeganych zasad konspiracyjnych, wiedział on o istnieniu niepodległościowych ruchów w kraju. Widząc zatem szansę porozumienia się z obozem białych opowiadających się za układami politycznymi z zaborcą, był on za wstrzymaniem się z wybuchem powstania, Wprowadził on przy okazji „brankę”, czyli przymusowy pobór polskiej młodzieży do carskiego wojska. Fakt tej branki, przyspieszył wybuch powstania organizowanego przez obóz czerwonych. W styczniu 1863 roku, w Królestwie Polskim stacjonowała 100 tysięczna armia rosyjska. Powstańcom brakowało potrzebnej broni, a kierownictwo powstania było ze sobą skłócone. Zbrojny zryw Polaków, doszedł jednak do skutku. Najdłużej utrzymywały się walczące na Podlasiu polskie oddziały zbrojne pod dowództwem księdza Stanisława Brzuski. Ale wiele innych oddziałów, zostało dużo wcześniej rozbitych przez żądnego polskiej krwi wroga. Powstanie to miało trzech dyktatorów, Ludwika Mierosławskiego, Mariana Langiewicza oraz Romualda Traugutta. Który był więziony na Warszawskiej Cytadeli.

Zawsze słowa krzyczące na chwałę tych, co oddali za naszą polskość to co mieli najcenniejszego, wyciskają nam potomnym łzy. Dziś też walczymy o wolną Polskę i mimo wszystko damy radę z pomocą Boga i gorących patriotów.

Redakcja Polish News dziękuje Stowarzyszeniu Rekonstrukcji Historycznej 4 Pułku Piechoty Legionów w Kielcach za cenne informacje i niezwykle piękne zdjęcia.

EWA MICHAŁOWSKA – WALKIEWICZ