Bitwa pod Oliwą

 

Bitwa pod Oliwą, to znana nam ze źródeł historycznych bitwa morska, rozegrana pomiędzy flotą polską, a eskadrą wojenną króla Szwecji. Była ona stoczona w dniu 28 listopada 1627 roku, na tak zwanej redzie Gdańska. Ponieważ wspomniana bitwa, była dla Polaków wielką wiktorią, mieszkańcy Gdańska, urządzili w ratuszu swojego miasta liczne sceny rodzajowe, przedstawiające zaistniałą sytuację militarną.

Wielka bitwa polskiej floty

Bitwa pod Oliwa, była jedyną a zarazem bardzo znaczącą bitwą morską polskiej floty. Polacy w tej potyczce militarnej, pokonali Szwedów, których armada była bardziej liczebna i doświadczona. Dowództwo nad okrętami, co jednocześnie łączyło się z nadaniem stopnia admirała polskiej floty, otrzymał Arend Dickman. Zaś dowódcą piechoty morskiej, był Jan Storch, natomiast przełożenie nad artylerią okrętową powierzone zostało Hermanowi Witte. Tym trzem dowódcom, dodano specjalnie wyszkoloną radę wojenną, z którą mieli wspólnie opracować plan bitwy, a tym samym mieli oni podejmować decyzje o obronie i ataku. Okrętem admiralskim, był galeon wojenny o nazwie Święty Jerzy. Do tej znaczącej dla strony polskiej bitwy doszło, gdy patrolująca Zatokę Gdańską szwedzka eskadra płynwająca, dostrzegła na redzie miasta Gdańsk polskie okręty. Szwedzi płynęli wówczas w dwóch grupach. W grupie pierwszej płynął okręt admiralski Tigern oraz okręt wiceadmiralski Pelikanen. Dowódcą wojsk szwedzkich, był admirał Fritz.

Dwa starcia

Bitwa szybko rozbiła się na dwa starcia. Szwedzki Tigern, ostrzeliwał nasz okręt wojenny Święty Jerzy. Kolejne wielkie starcie miało miejsce pomiędzy Panną Wodną i Wodnikiem a szwedzkim Solenem. W toku zaciętej walki, szwedzki okręt Tigern został zdobyty przez żołnierzy polskich. Radość Polaków z tego nieoczekiwanego sukcesu była jedynie zakłócona, wystrzałem z Pelikanena, w wyniku którego zginął admirał Dickmann.

Mimo wszystko przewaga Polkaów
Polacy uzyskali przewagę i wdarli się na pokład szwedzkiego Pelikanena. Widząc beznadziejność tej sytuacji, Szwedzi wzniecili ogień w komorze prochowej swojego okrętu, w wyniku czego miał miejsce ogromny wybuch. Znaczna część walczących Polaków i Szwedów, zdołała przeskoczyć na pokład polskiego Wodnika. Pozostała część szwedzkiej floty, salwowała się ucieczką na pełne morze. Natomiast zwycięskie okręty polskie wraz ze zdobytym szwedzkim Tigernem, odpłynęły do bazy marskiej znajdującej się w Twierdzy Wisłoujście. Zwycięska bitwa Polaków, została rozpropagowana w Europie, przez polski dwór królewski.


Jesienne miesiące w Gdańsku

W tym roku, już pod koniec października, gdańszczanie chcąc uczcić sławnych rodaków z roku 1627, organizują w swoim mieście szereg wystaw plenerowych. Jedną z nich jest poświęcona wspomnianym wydarzeniom bitwy pod Oliwą, wystawa zorganizowana w gdańskim ratuszu, gdzie urządzono scenki rodzajowe, przedstawiające wielkich admirałów. Można tu zatem zobaczyć admirała Dickmenna oraz Jana Storcha.
Polish News, również miało okazję podziwiać zrekonstruowane wydarzenia z siedemnastego wieku.

Tekst i zdjęcia Ewa Michałowska- Walkiewicz
[email protected]