Prezydent Reagan nie ukrywał swego zamiaru osłabienia Związku Radzieckiego wszelkimi dostępnymi mu sposobami. Wprowadził program „wojen gwiezdnych”, który ze względu na najbardziej nowoczesną technologię i olbrzymie koszty, miał ugiąć Moskwie kolana przed USA. Na inny element tej ofensywy zwrócił mi uwagę pan Henryk Kułak, artysta-rzemieślnik z Legnicy, który utrzymywał bliskie stosunki z dynastią Saudów ze względu na wykonywanie przez niego insygniów królewskich dla tej dynastii. Powiedział mi on, że Reagan namówił króla Arabii Saudyjskiej, Fahda (panował w latach 1982-2005), by zwiększył na pewien okres produkcję ropy, obniżył w ten sposób jej ceny światowe i zmniejszył dochody ZSRR w twardej walucie. „Wojny gwiezdne” zaostrzyły poważnie sytuację międzynarodową, która i tak nie była dobra, również ze względu na inwazję Afganistanu przez ZSRR w końcu grudnia 1979 roku. Zaś l września 1983, radziecki samolot bojowy strącił południowo-koreańskiego pasażerskiego boeinga, który zapuścił się w radziecką strefę powietrzną na dalekiej północy. Zginęły wszystkie osoby na pokładzie w liczbie 269, w tym 61 Amerykanów. Na całym szeroko rozumianym Zachodzie wybuchła kolosalna fala oburzenia. Stosunki USA-ZSRR zlodowaciały.
I tu na scenę polityczną, zgodnie z relacją redaktorki Page Huidecooper-Wilson z kroniki towarzyskiej „The Washington Post” (numer z 22 maja 1988 roku), wkroczyła pani Nancy Reagan (abstrahuję tu od przyczyn polityczno-wojskowych tego, co się dalej stało, bo one są znane). Pani Nancy ubolewała od dawna, że jej mąż nigdy nie dostał Oscara, zwłaszcza, że jego pierwsza żona, Jane Wyman, tę nagrodę, w 1948 roku, otrzymała. Teraz było już na nią za późno, więc pani Nancy zaczęła przemyśliwać nad tym, by spowodować nagrodzenie jej męża pokojowym Noblem. Na podstawie rad znawców przedmiotu doszła do wniosku, że będzie to niemożliwe bez złagodzenia stosunków USA z Moskwą, najlepiej przez zaaranżowania spotkania jej męża z przywódcą radzieckim „na szczycie”. Pani Nancy nawiązała kontakt z pisarką amerykańską Susan Massie, autorką książki pt. „Kraj ognistego ptaka – piękno starej Rosji”, która znała świetnie rosyjski, jeździła często do ZSRR, gdzie miała chrześniaka i była skarbnicą dowcipów radzieckich i antyradzieckich, a dowcipy Reagan uwielbiał. Panie Nancy i Susan zawiązały „spisek”, którego pierwszym etapem miało być skłonienie Reagana do przyjęcia pani Susan w Gabinecie Owalnym Białego Domu.
Wszystko to, podkreślmy, działo się bezpośrednio przed i po zestrzeleniem południowo-koreańskieg boeinga. Mimo lodowatego klimatu politycznego, Reagan zgodził się przyjąć panią Susan po Bożym Narodzeniu 1983 roku i sam zorganizował swój własny „spisek”. Ku zaskoczeniu bowiem i swojej własnej żony i pani Susan „doprosił” do tego spotkania wiceprezydenta George’a Busha, szefa personelu Białego Domu i późniejszego sekretarza stanu, Jamesa Bakera, oraz doradców – Michaela Deavera i Edwina Meese’a. Kiedy więc obie panie weszły do Gabinetu Owalnego powitał je cały areopag.
Ale nie zbiło to pani Susan z pantałyku. Z wielką werwą zaczęła opowiadać dowcipy. Miedzy innymi i taki. W jakiś czas po rewolucji bolszewickiej 1917 roku, na Zachodzie rozpuszczano wieści, że komuniści zjadają własne dzieci. W kołach lewicowych na tymże samym Zachodzie powstało wiec następujące antidotum: „Nie są największymi wrogami komunizmu ci, którzy twierdzą, ze komuniści zjadają własne dzieci, ale ci, którzy twierdzą, że wprawdzie komuniści zjadają własne dzieci, ale czynią to dla dobra ludzkości”. Pani Susan wywarła wiec na areopagu jak najlepsze wrażenie. 16 stycznia 1984 roku nastąpił pierwszy skutek tego spotkania. Reagan wygłosił przemówienie, w którym zaatakował wprawdzie ustrój radziecki (co dla Moskwy było wielką obrazą), ale równocześnie dodał, że krytyka ta nie oznacza, iż odmawia on rokowań z ZSRR. Co więcej, przedstawił nawet ewentualną tematykę takich rozmów: redukcję arsenałów nuklearnych, poszukiwanie wspólnych interesów i łagodzenie konfliktów regionalnych, co mogło oznaczać sprawy związane z radziecką okupacją Afganistanu.
Nadchodzi jesień 1984 roku. Na kolejną, doroczną sesje Zgromadzenia Ogólnego ONZ przybywa do Nowego Jorku Andriej Gromyko, minister spraw zagranicznych ZSRR, oraz, co jeszcze ważniejsze, członek Biura Politycznego partii radzieckiej, najwyższej władzy w państwie. Nie bez wpływu pań Nancy i Susan, Reagan zgadza się na spotkanie z nim mimo demonstracji przeciwko samemu przybyciu Gromyki do USA organizowanych wciąż na znak protestu przeciwko strąceniu południowo-koreańskiego boeinga. Rozmowa Reagan-Gromyko rozpoczyna się w budynku ONZ, a Gromyko, ku zdziwieniu prezydenta, proponuje mu…spotkanie na szczycie z Konstantinem Czernienko, sekretarzem generalnym partii radzieckiej czyli władcą Kremla. Podobno Reagan, jak to on, odpowiada dowcipem: „Ja bym się chętnie spotkał z którymś z waszych przywódców, ale nie mogę zdążyć, bo za szybko umierają”.
Michaił Gorbaczow
Dowcip to okrutny, ale jakże prawdziwy. Reagan objął najwyższe stanowisko w USA 20 stycznia 1981 roku, a w listopadzie 1982 umiera Leonid Breżniew. Jego następca, Jurij Andropow, odchodzi z tego świata w lutym 1984 roku. W chwili, gdy Reagan rozmawia z Gromyką, ani jeden ani drugi nie wiedzą, że Czernienko umrze w marcu 1985 roku, ale słowa Reagana mogą zapaść w umysł Gromyki, bo to człowiek bardzo inteligentny i kompetentny. W KAŻDYM RAZIE, GDY CZERNIENKO UMIERA, TO WŁAŚNIE GROMYKO JEST NAJGORĘTSZYM ORĘDOWNIKIEM WYBORU MICHAIŁA GORBACZOWA NA STANOWISKO SEKRETARZA GENERALNEGO PARTII RADZIECKIEJ I TO Z JEGO UST PADAJĄ SŁOWA, KTÓRE MAJĄ USPOKOIĆ DOGMATYKÓW W BIURZE POLITYCZNYM: „TOWARZYSZ GORBACZOW MA ŁAGODNY UŚMIECH, ALE ZĘBY ZE STALI”. ALE NAJSILNIEJSZYM ARGUMENTEM GROMYKI JEST WIEK GORBACZOWA – 54 LATA. I FAKT, ŻE JEST ZDROWY”.
Powstaje jednak pytanie: czy Reagan, mimo swego uwielbienia dla dowcipu jako zjawiska, mógł tak odpowiedzieć Gromyce jak odpowiedział. To, że W OGÓLE tak kiedyś powiedział, jest bezsporne, ale czy uczynił to właśnie wówczas ? Pośrednie potwierdzenie, że tak być mogło, pochodzi z ust pary małżeńskiej, która „chyba” jest wiarygodna. Zarówno bowiem pani Barbara Bush w swej książce „Barbara Bush – A Memoir” („Pamiętnik”) jak i jej mąż w swojej – „Świat przekształcony” (jest polskie tłumaczenie) piszą, że reprezentowali USA oficjalnie na wszystkich trzech pogrzebach przywódców ZSRR – Breżniewa, Andropowa i Czernienki. I ze wówczas powstało o nich powiedzenie, które po angielsku się rymuje: „You die, I fly” – „Ty umierasz, a ja lecę”. Czy wybór Gorbaczowa nie był więc cudem, zwłaszcza, że nastąpił niemal zaraz na początku pontyfikatu polskiego papieża ? Faktem jest, ze Jan Paweł II sam tak myślał…
koniec odc. 8 (Dokończenie nastąpi)
Zygmunt Broniarek
Odcinek siódmy pt. „Spotkanie na Wawelu”
Odcinek szósty pt. „Dwa zamachy i pół”
Odcinek piąty pt. „Jaką rolę odegrał…salceson ?”
https://polishnews.com/index.php?option=com_content&view=article&id=2428:jan-pawe-ii-czy-bog-dla-naszych-czasow-&catid=93:historiapolish-history&Itemid=329
odcinek czwarty „Walka Gierka z Breżniewem o pielgrzymkę papieża”
https://polishnews.com/index.php?option=com_content&view=article&id=2423:jan-pawe-ii-czy-bog-dla-naszych-czasow-&catid=93:historiapolish-history&Itemid=329
odcinek trzeci pt. “Takiego papieża świat nie widział”
https://polishnews.com/index.php?option=com_content&view=article&id=2417:jan-pawe-ii-czy-bog-dla-naszych-czasow-&catid=93:historiapolish-history&Itemid=329
Odcinek drugi pt. „To był cud”
https://polishnews.com/index.php?option=com_content&view=article&id=2412:jan-pawe-ii-czy-bog-dla-naszych-czasow-&catid=93:historiapolish-history&Itemid=329
Odcinek pierwszy pt. „Bolesny okrzyk Jezusa na krzyżu”.
https://polishnews.com/index.php?option=com_content&view=article&id=2409:jan-pawe-ii-czy-bog-dla-naszych-czasowq&catid=93:historiapolish-history&Itemid=329
http://www.zygmunt-broniarek.com